Ten artykuł poświęcony jest francuskim liczebnikom głównym (les adjectifs numéraux cardinaux). Opanowanie ich pomoże Ci łatwiej się komunikować w codziennych sytuacjach, takich jak zakupy, podawanie dat, a także prowadzenie prostych rozmów. Przyjrzyjmy się ich budowie oraz ogólnym zasadom tworzenia i odczytywania.
Warto zapamiętać, że po francusku wyrazy un chiffre (cyfra) i un nombre (liczba) są – inaczej niż w języku polskim – rodzaju męskiego.
Najpierw zapoznamy się z podstawowymi liczebnikami od 0 do 20, które stanowią dobry fundament dla dalszej nauki. W nawiasie podano ich wymowę.
0 | zéro [ze.ʁo] |
1 | un [œ̃] |
2 | deux [dø] |
3 | trois [tʀwa] |
4 | quatre [katr] |
5 | cinq [sɛ̃k] |
6 | six [sis] |
7 | sept [sɛt] |
8 | huit [ɥit] |
9 | neuf [nœf] |
10 | dix [dis] |
11 | onze [ɔ̃z] |
12 | douze [duz] |
13 | treize [trɛz] |
14 | quatorze [katɔrz] |
15 | quinze [kɛ̃z] |
16 | seize [sɛz] |
17 | dix-sept [disɛt] |
18 | dix-huit [dizɥit] |
19 | dix-neuf [diznœf] |
20 | vingt [vɛ̃] |
Francuski liczebnik jeden ma dwie formy – w rodzaju męskim zapiszemy go jako un, a w rodzaju żeńskim jako une.
Jeżeli przed rzeczownikiem wymieniamy jakąś liczbę, nie używamy już rodzajnika:
deux tasses – dwie filiżanki
trois livres – trzy książki
quatre billets – cztery bilety.
Tutaj znajdziesz reguły stosowania rodzajników: określonych i nieokreślonych, cząstkowych, ściągniętych.
Przyjrzyjmy się kolejnym dziesiątkom:
10 | dix |
20 | vingt |
30 | trente |
40 | quarante |
50 | cinquante |
60 | soixante |
70 | soixante-dix |
80 | quatre-vingts |
90 | quatre-vingt-dix |
Zauważ:
70 ➡ 60 i 10
80 ➡ 4 razy 20
90 ➡ 4 razy 20 i 10.
W liczebnikach złożonych 21, 31, 41, 51, 61, 71 przed cyfrą jeden stawiamy spójnik et bez dywizu (-):
21 | vingt et un(e) |
31 | trente et un(e) |
41 | quarante et un(e) |
51 | cinquante et un(e) |
61 | soixante et un(e) |
71 | soixante et onze |
We wszystkich pozostałych przypadkach pozostawimy znak dywizu, np.
38 | trente-huit |
81 | quatre-vingt-un(e) |
Liczby od 70 do 99 mogą wydawać się skomplikowane, ale kiedy przyjrzymy się im bliżej, zauważymy, że stanowią one połączenie prostszych liczebników. Zauważ, że w przedziale 70-79 oraz 90-99 dodajemy liczby od 10 do 19:
70 | soixante-dix | 90 | quatre-vingt-dix |
71 | soixante et onze | 91 | quatre-vingt-onze |
72 | soixante-douze | 92 | quatre-vingt-douze |
73 | soixante-treize | 93 | quatre-vingt-treize |
74 | soixante-quatorze | 94 | quatre-vingt-quatorze |
75 | soixante-quinze | 95 | quatre-vingt-quinze |
76 | soixante-seize | 96 | quatre-vingt-seize |
77 | soixante-dix-sept | 97 | quatre-vingt-dix-sept |
78 | soixante-dix-huit | 98 | quatre-vingt-dix-huit |
79 | soixante-dix-neuf | 99 | quatre-vingt-dix-neuf |
Czas przejść do setek, tysięcy oraz milionów, co pozwoli nam swobodnie posługiwać się większymi wartościami w rozmowach i codziennych sytuacjach:
cent – sto
mille – tysiąc
un million – milion
un milliard – miliard.
Uwaga! Liczebnik mille ma tylko formę liczby pojedynczej, dlatego w liczbie mnogiej na końcu nie stawiamy litery s, a cent nie pojawia się w liczbie mnogiej, jeśli jest środkową częścią dłuższego liczebnika.
Skoro wiemy już, jak tworzyć francuskie liczebniki, przejdźmy do nauki ich wymowy w podstawowych kontekstach. Jak podać datę, cenę czy numer telefonu? To wszystko przyda Ci się, kiedy będziesz czytać ogłoszenia, umawiać spotkania i wykonywać podstawowe działania.
Podając daty, stosujemy liczebniki główne, a nie porządkowe – jak w języku polskim, np.
le trois mai – trzeci maja,
le cinq juin – piąty czerwca.
Wyjątek stanowi pierwszy dzień miesiąca, wtedy powiemy:
le premier août – pierwszy sierpnia.
Podając numer telefonu, poprzedzamy go rodzajnikiem le, a cyfry czytamy dwójkami. Spójrz na poniższy przykład:
Wymieniony numer przeczytamy następująco: zéro six, trente-deux, quatorze, vingt et un, cinquante-neuf.
Jak dodawać czy odejmować po francusku? Prześledź poniższe działania i ich zapis słowny.
4 + 4 = 8 | quatre plus/et quatre égale huit |
8 – 3 = 5 | huit moins trois égale cinq |
2 × 2 = 4 | deux fois deux égale quatre |
6 ÷ 2 = 3 | six divisé par deux égale trois |
Zamiast égale (równa się) można powiedzieć font:
Na bazie niektórych liczebników, poprzez dodanie końcówki -aine, możemy utworzyć rzeczowniki określające przybliżoną ilość, np.:
une douzaine – około 12 (tuzin),
une vingtaine – około 20,
une trentaine – około 30,
une centaine – około 100.
Rozpocznij naukę francuskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:
Czas na ćwiczenia. W miejscu luk wpisz słownie odpowiednią liczbę podaną w nawiasie.
Ewa
Czas na przypomnienie podstawowych informacji o adjectifs et pronoms possessifs, czyli o zaimkach dzierżawczych, które pozwalają na wyrażenie przynależności (kiedy coś należy do kogoś).
Karolina
W języku francuskim występują trzy typy rodzajników: nieokreślone, określone, cząstkowe. W tym artykule omówimy użycie rodzajników nieokreślonych i określonych. Przeczytaj i zrozum, jakie informacje o rzeczowniku przekazuje każdy z nich.
Ewa
Język francuski wydaje się wielu osobom trudny głównie ze względu na wymowę. Dlatego wyjaśniamy dwa podstawowe zagadnienia fonetyczne, dzięki którym łatwiej opanujesz rozumienie tekstu mówionego. Zapraszamy Cię do świata elizji i łączeń międzywyrazowych.
