W języku francuskim występują trzy typy rodzajników: nieokreślone, określone, cząstkowe. Istnieją też formy ściągnięte. W tym artykule omówimy użycie rodzajników nieokreślonych i określonych. Przyjrzymy się, jakie informacje o rzeczowniku przekazujemy, stosując taki, a nie inny rodzajnik.
Rodzajnik nieokreślony(l'article indéfini) wskazuje na rzecz lub osobę, która nie jest jeszcze znana i która została wymieniona po raz pierwszy w rozmowie lub w tekście. Informuje też, że jest to jedna z wielu rzeczy/osób, bliżej nieokreślona, i może znaczyć jakiś, jakaś, jacyś, jakieś:
un – r. męski
une – r. żeński
des – liczba mnoga, r. męski i r. żeński.
Uwaga! W języku francuskim nie ma rodzaju nijakiego rzeczownika.
Rodzajników nieokreślonych używamy:
gdy po raz pierwszy przedstawiamy jakąś rzecz lub osobę, dlatego występuje po zwrotach prezentujących c’est / ce sont / voilà / il y a
Uwaga! Rodzajnik nieokreślony un/une/des opuszczamy po przeczeniu i zastępujemy go przyimkiem de:
Gdy mówimy o czymś, co jest znane zarówno tobie, jak i rozmówcy, użyjemy rodzajnika określonego (l'article défini). Oto jego formy:
le – r. męski lp.
le continent – kontynent
la – r. żeński lp.
la rivière – rzeka
l’ – r. żeński, r. męski lp. przed samogłoską lub h niemym
l’ami – przyjaciel, l’amie – przyjaciółka, l’hiver – zima
les – r. męski, r. żeński., lm.
les amis – przyjaciele, les amies – przyjaciółki
Rodzajniki określone stosujemy, gdy:
mówimy o rzeczy jedynej w swoim rodzaju lub takiej, którą wszyscy znają, np.: le soleil (słońce), la lune (księżyc), la nature (natura)
dodajemy informację o rzeczy/osobie, o której już wspomnieliśmy
rzecz jest znana, widoczna w konkretnej sytuacji, wiadomo dokładnie, o jaką rzecz/osobę chodzi
rzecz jest znana ze względu na czynności zwyczajowo wykonywane
rzeczownik jest określony przez kontekst, tzn. przez inny rzeczownik (relacja przynależności) lub zdanie względne
Le/la/les użyjemy też:
z większością nazw geograficznych
la Belgique (Belgia), l’Ukraine (Ukraina), la Provence (Prowansja), le Danube (Dunaj), la Vistule (Wisła), la Silésie (Śląsk), les Alpes (Alpy)
Uwaga! Przed nazwami tych państw nie postawimy rodzajnika: Monaco, Andorre, Cuba, Israël.
w oznaczaniu miary, ceny, wagi
przed nazwami części ciała zamiast zaimka dzierżawczego
przed nazwami pór roku, świąt oraz przed datami
w tytułach grzecznościowych
le Premier ministre – premier, les Kowalski – państwo Kowalscy
po czasownikach (również w formie przeczącej)
aimer – kochać, adorer – uwielbiać, admirer – podziwiać, préférer – woleć, détester – nienawidzić
w stopniu najwyższym przymiotnika
przed nazwami języków i mieszkańców miast, państw, kontynentów
le flamand – flamandzki, les Toulousains – tuluzanie, les Australiens – Australijczycy
w towarzystwie rzeczowników, które nazywają coś, co jest nazwą całej kategorii przedmiotów, nazwą ogólną
Rzeczownik nie zawsze wymaga towarzystwa rodzajnika. W języku francuskim rodzajnik pominiemy:
przed nazwami miast, z wyjątkiem le Havre, la Rochelle, le Caire, la Havane
przed nazwami miesięcy
przed nazwami dni tygodnia, kiedy odnoszą się do najbliższych dni
po słowach określających ilość, np.: beaucoup de – dużo, peu de – mało, un paquet de – paczka, une bouteille de – butelka
Rodzajniki nie występują w języku polskim, co może sprawiać pewne problemy. Mamy nadzieję, że dzięki lekturze artykułu zdobędziesz wiedzę na temat rodzajników w języku francuskim, co pomoże Ci lepiej opanować tę część gramatyki i poprawić umiejętności językowe.
Przetłumacz poniższe zdania z języka polskiego na francuski, stosując zasady opisane powyżej.
