Wszystko o francuskich rodzajnikach określonych i nieokreślonych
Karolina
poniedziałek, 11 marca 202411.03.2024
Język:
W języku francuskim występują trzy typy rodzajników: nieokreślone, określone, cząstkowe. Istnieją też formy ściągnięte. W tym artykule omówimy użycie rodzajników nieokreślonych i określonych. Przyjrzymy się, jakie informacje o rzeczowniku przekazujemy, stosując taki, a nie inny rodzajnik.
Rodzajnik nieokreślony
Rodzajnik nieokreślony(l'article indéfini) wskazuje na rzecz lub osobę, która nie jest jeszcze znana i która została wymieniona po raz pierwszy w rozmowie lub w tekście. Informuje też, że jest to jedna z wielu rzeczy/osób, bliżej nieokreślona, i może znaczyć jakiś, jakaś, jacyś, jakieś:
un – r. męski
une – r. żeński
des – liczba mnoga, r. męski i r. żeński.
Uwaga! W języku francuskim nie ma rodzaju nijakiego rzeczownika.
Rodzajników nieokreślonych używamy:
gdy po raz pierwszy przedstawiamy jakąś rzecz lub osobę, dlatego występuje po zwrotach prezentujących c’est / ce sont / voilà / il y a
Voilà une proposition intéressante.
Oto interesująca propozycja.
Po zwrotach c’est…,ce sont… nazwę narodowości poprzedzimy rodzajnikiem i napiszemy zawsze dużą literą. Porównajmy:
Il est polonais.
On jest Polakiem.
C’est un Polonais.
To jest Polak.
Uwaga! Rodzajnik nieokreślonyun/une/des opuszczamy po przeczeniu i zastępujemy go przyimkiem de:
Il y a un problème.
Jest problem.
Il n’y a pas de problème.
Nie ma problemu.
Rodzajnik określony
Gdy mówimy o czymś, co jest znane zarówno tobie, jak i rozmówcy, użyjemy rodzajnika określonego (l'article défini). Oto jego formy:
le– r. męski lp. le continent – kontynent
la– r. żeński lp. la rivière – rzeka
l’ – r. żeński, r. męski lp. przed samogłoską lub h niemym l’ami – przyjaciel, l’amie – przyjaciółka, l’hiver – zima
les – r. męski, r. żeński., lm. les amis – przyjaciele, les amies – przyjaciółki
Rodzajniki określone stosujemy, gdy:
mówimy o rzeczy jedynej w swoim rodzaju lub takiej, którą wszyscy znają, np.: le soleil (słońce), la lune (księżyc), la nature (natura)
Le ciel est couvert aujourd’hui.
Niebo jest dziś zachmurzone.
dodajemy informację o rzeczy/osobie, o której już wspomnieliśmy
J’ai acheté une voiture. La voiture n’est pas neuve.
Kupiłam samochód. Samochód nie jest nowy.
rzecz jest znana, widoczna w konkretnej sytuacji, wiadomo dokładnie, o jaką rzecz/osobę chodzi
Tu peux me passer les clés ? Elles sont sur la table.
Możesz mi podać klucze? Są na stole.
rzecz jest znana ze względu na czynności zwyczajowo wykonywane
Va à la boulangerie et à la pharmacie, s’il te plaît.
Proszę idź do piekarni i apteki.
rzeczownik jest określony przez kontekst, tzn. przez inny rzeczownik (relacja przynależności) lub zdanie względne
la fin des vacances
koniec wakacji
les jeunes qui sont arrivés au concert
młodzież, która przyjechała na koncert
Pamiętaj, że w obecności przyimka à lub depowstają formy ściągnięte rodzajnika:au, aux, du, des.
Le/la/les użyjemy też:
z większością nazw geograficznych la Belgique (Belgia), l’Ukraine (Ukraina), la Provence (Prowansja), le Danube (Dunaj), la Vistule (Wisła), la Silésie (Śląsk), les Alpes (Alpy)
Uwaga! Przed nazwami tych państw nie postawimy rodzajnika: Monaco, Andorre, Cuba, Israël.
w oznaczaniu miary, ceny, wagi
le beurre à deux euros la livre
masło po dwa euro za funt
przed nazwami części ciała zamiast zaimka dzierżawczego
Jean s’est cassé la jambe.
Jean złamał sobie nogę.
Zaimek dzierżawczy może wprowadzić pewien niuans znaczeniowy:
J’ai de nouveau mal à ma jambe.
Znów boli mnie ta moja noga.
przed nazwami pór roku, świąt oraz przed datami
Cette année, la Toussaint tombe un mardi.
W tym roku dzień Wszystkich Świętych wypada we wtorek.
w tytułach grzecznościowych le Premier ministre – premier, les Kowalski – państwo Kowalscy
po czasownikach (również w formie przeczącej) aimer – kochać, adorer – uwielbiać, admirer – podziwiać, préférer – woleć, détester – nienawidzić
w stopniu najwyższym przymiotnika
la plus belle journée de la vie
najpiękniejszy dzień w życiu
przed nazwami języków i mieszkańców miast, państw, kontynentów le flamand – flamandzki, les Toulousains – tuluzanie, les Australiens – Australijczycy
w towarzystwie rzeczowników, które nazywają coś, co jest nazwą całej kategorii przedmiotów, nazwą ogólną
Les fruits ont beaucoup de vitamines.
Owoce mają dużo witamin.
Le lait est bon pour les enfants.
Mleko jest dobre dla dzieci.
Chcesz w końcu opanować francuskie rodzajniki?
Rozpocznij naukę francuskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:
Dostęp do nauki wybranego języka i 4 tryby nauki: fiszki, słuchanie, pisanie, wymowa.
Ponad 1200 lekcji z zakresu codziennej komunikacji, słownictwa, gramatyki i języka biznesowego.
Inteligentny Algorytm Powtórek, który analizuje Twoje postępy w nauce.
Ponad 250 godzin nagrań prawdziwych native speakerów.
Rzeczownik nie zawsze wymaga towarzystwa rodzajnika. W języku francuskim rodzajnik pominiemy:
przed nazwami miast, z wyjątkiem le Havre, la Rochelle, le Caire, la Havane
przed nazwami miesięcy
Janvier est le premier mois de l’année.
Styczeń to pierwszy miesiąc roku.
Ale: le mois de janvier – miesiąc styczeń.
przed nazwami dni tygodnia, kiedy odnoszą się do najbliższych dni
Samedi, on ira au théâtre.
W sobotę pójdziemy do teatru.
po słowach określających ilość, np.: beaucoup de – dużo, peu de – mało, un paquet de – paczka, une bouteille de – butelka
Pour les enfants, j’ai pris une boîte de chocolats et un sachet de bonbons.
Dla dzieci wziąłem pudełko czekoladek i paczkę cukierków.
Podsumowanie
Rodzajniki nie występują w języku polskim, co może sprawiać pewne problemy. Mamy nadzieję, że dzięki lekturze artykułu zdobędziesz wiedzę na temat rodzajników w języku francuskim, co pomoże Ci lepiej opanować tę część gramatyki i poprawić umiejętności językowe.
Entraînons-nous !
Przetłumacz poniższe zdania z języka polskiego na francuski, stosując zasady opisane powyżej.
To jakaś kobieta.
C’est une femme.
To są Francuzi i Francuzki.
Ce sont des Français et des Françaises.
Chcesz pojechać w Tatry?
Tu veux aller dans les Tatras ?
Jest późno, trzeba wziąć taksówkę.
Il est tard, il faut prendre un taxi.
Dzisiaj świeci słońce.
Aujourd’hui, le soleil brille.
Jutro jest koncert.
Il y a un concert demain.
Postaw talerze na stole i przynieś owoce.
Mets les assiettes sur la table et apporte les fruits.
Premier rządu udał się na Łotwę z wizytą oficjalną.
Le Premier ministre s’est rendu en Lettonie en visite officielle.
Podobają Ci się nasze treści?
Mów pełnymi zdaniami w każdej sytuacji!
Rozwiń znajomość języka obcego z aplikacją
Prestonly. 7-dniowy okres próbny z pełnym dostępem.