"Trochę", "kawałek", czyli rodzajniki cząstkowe w języku francuskim

W języku francuskim istnieje ciekawy i jednocześnie prosty sposób na wyrażenie pewnej nieokreślonej ilości – wystarczy rzeczownik poprzedzić rodzajnikiem cząstkowym. W artykule przedstawimy najczęstsze przypadki jego użycia.

Formy rodzajnika cząstkowego


Rodzaj męski

rodzaj żeński

liczba pojedyncza

du 

de la

liczba mnoga

de l’ – przed samogłoską lub h niemym

des – tak jak rodzajnik nieokreślony

Rodzajnik cząstkowy – przykłady: rzeczowniki niepoliczalne i pojęcia abstrakcyjne

Formy te mogą nam się mylić z rodzajnikiem ściągniętym du, des, dlatego pamiętajmy, że rodzajnika cząstkowego użyjemy z rzeczownikami niepoliczalnymi oznaczającymi napoje, ciecze, powietrze, produkty sypkie, a także pojęcia abstrakcyjne, takie jak:

  • la patience – cierpliwość

  • le silence – cisza

  • le calme – spokój

  • le bruit – hałas

  • le courage – odwaga.

Oto przykłady zdań:

Tu entends du bruit ?
Słyszysz hałas?

Aie du courage.
Miej odwagę.

Rodzajnik cząstkowy – przykłady: trochę, odrobina, kawałek

W języku polskim rodzajnikowi cząstkowemu odpowiada znaczenie trochę, kawałek czegoś, przy czym słowo to jest zwykle domyślne, np.:

Je veux du thé.
Chcę herbaty (trochę herbaty).

Tu veux du pain ?
Chcesz chleba (trochę, kawałek)?

Rodzajnik cząstkowy – przykłady: czasowniki

Rodzajnik cząstkowy jest najczęściej używany po czasownikach takich jak:

  • manger – jeść

  • boire – pić

  • prendre – brać, jeść/pić

  • vouloir – chcieć

  • acheter – kupować.

Przyjrzyjmy się tym konstrukcjom w zdaniach:

Je veux du jus de pommes.
Chcę soku jabłkowego.

Et moi, je prends du café.
A ja piję kawę.

Je dois aller à la boucherie pour acheter de la viande.
Muszę pójść do sklepu mięsnego, żeby kupić trochę mięsa.

Chcesz skutecznie nauczyć się francuskich rodzajników?

Rozpocznij naukę francuskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:

  • Dostęp do nauki wybranego języka i 4 tryby nauki: fiszki, słuchanie, pisanie, wymowa.
  • Ponad 1200 lekcji z zakresu codziennej komunikacji, słownictwa, gramatyki i języka biznesowego.
  • Inteligentny Algorytm Powtórek, który analizuje Twoje postępy w nauce.
  • Ponad 250 godzin nagrań prawdziwych native speakerów.

Rodzajnik cząstkowy a przeczenie

Po przeczeniu zamiast rodzajnika cząstkowego postawimy przyimek de:

Je n’ai pas de patience.
Nie mam cierpliwości.

Ils n’ont pas d’essence.
Oni nie mają benzyny.

Je ne veux pas de crème.
Nie chcę śmietany/kremu.

Porównaj:

J’ai des billets.
Je n’ai pas de billets.

Mam bilety.
Nie mam biletów.

Il a un cahier.
Il n’a pas de cahier.

On ma zeszyt.
On nie ma zeszytu.

On achète des meubles.
On n’achète pas de meubles.

Kupujemy meble.
Nie kupujemy mebli.

Je veux du yaourt.
Je ne veux pas de yaourt.

Chcę jogurtu.
Nie chcę jogurtu.

(Nie stosujemy elizji przed wyrazem yaourt – jogurt.)

Podsumowanie

Temat rodzajników w języku francuskim potrafi zniechęcić do dalszej nauki. Na szczęście przedstawione zasady i regularne ćwiczenia mogą nam pomóc w opanowaniu stosowania rodzajników cząstkowych. Pamiętaj, że głównie używamy ich, gdy mowa o rzeczownikach niepoliczalnych (płynach, produktach sypkich) i pojęciach abstrakcyjnych (cisza, miłość).

Entraînons-nous !

Przetłumacz poniższe zdania z języka polskiego na francuski, stosując zasady opisane w artykule.

  1. Chciałbym rybę lub wieprzowinę.
    Je voudrais du poisson ou du porc.

  2. Z ryżem czy z frytkami?
    Avec du riz ou avec des frites ?

  3. Ona je jogurt po obiedzie.
    Elle mange du yaourt après le déjeuner.

  4. Nie kupuj jogurtu.
    N’achète pas de yaourt.

  5. Chcecie wino, piwo czy sok?
    Vous voulez du vin, de la bière ou du jus ?

  6. On jest zmęczony, chciałby ciszy i spokoju.
    Il est fatigué, il voudrait du silence et du calme.

  7. Nie piję wina.
    Je ne bois pas de vin.

  8. Ona ma naprawdę cierpliwość do nas.
    Elle a vraiment de la patience avec nous.

Więcej z języka francuskiego

Ewa

Zaimki dzierżawcze w języku francuskim

Czas na przypomnienie podstawowych informacji o adjectifs et pronoms possessifs, czyli o zaimkach dzierżawczych, które pozwalają na wyrażenie przynależności (kiedy coś należy do kogoś).

Karolina

Wszystko o francuskich rodzajnikach określonych i nieokreślonych

W języku francuskim występują trzy typy rodzajników: nieokreślone, określone, cząstkowe. W tym artykule omówimy użycie rodzajników nieokreślonych i określonych. Przeczytaj i zrozum, jakie informacje o rzeczowniku przekazuje każdy z nich.

Ewa

Elizja i łączenia międzywyrazowe w języku francuskim

Język francuski wydaje się wielu osobom trudny głównie ze względu na wymowę. Dlatego wyjaśniamy dwa podstawowe zagadnienia fonetyczne, dzięki którym łatwiej opanujesz rozumienie tekstu mówionego. Zapraszamy Cię do świata elizji i łączeń międzywyrazowych.