Przymiotniki wskazujące w języku włoskim – aggettivi dimostrativi
Barbara
wtorek, 8 kwietnia 20258.04.2025
Język:
Z tego artykułu dowiesz się, jakie są przymiotniki wskazujące w języku włoskim, w jakich kontekstach ich używamy i jak je prawidłowo odmieniać. Najważniejsze zaimki wskazujące (po włosku nazywane przymiotnikami wskazującymi, gdy stoją przed rzeczownikiem) to questo (ten) i quello (tamten).
Questo
Questo wskazuje na osobę lub rzecz blisko osoby mówiącej. Odmienia się przez rodzaj i liczbę podobnie jak inne przymiotniki (więcej o przymiotnikach przeczytasz tutaj). Mamy zatem formy questo (ten) i questa (ta) w lp. oraz questi (ci) i queste (te) w lm. Spójrz na przykładowe zdania poniżej:
Questo ragazzo si chiama Marco.
Ten chłopak nazywa się Marek.
Questa ragazza abita a Torino.
Ta dziewczyna mieszka w Turynie.
Questi ragazzi sono molto intelligenti.
Ci chłopcy są bardzo inteligentni.
Queste ragazze sono le mie vicine di casa.
Te dziewczyny są moimi sąsiadkami.
Gdy stosujemy przymiotnik wskazujący questo, nie używamy już rodzajnika. Możemy powiedzieć il ragazzo albo questo ragazzo, ale nie il questo ragazzo.
Przed rzeczownikami rozpoczynającymi się od samogłoski questo i questa mogą wystąpić w formie z apostrofem: quest’, np.:
Quest’attore è molto famoso.
Ten aktor jest bardzo sławny.
Quest’attrice ha ventidue anni.
Ta aktorka ma dwadzieścia dwa lata.
Form z apostrofem nie używamy w lm., np.:
Questi attori sono conosciuti soltanto in Italia.
Ci aktorzy są znani tylko we Włoszech.
Queste attrici sono le mie preferite.
Te aktorki są moimi ulubionymi.
Poprzez połączenie skróconego przymiotnika questa z niektórymi rzeczownikami powstają formy:
Quello opisuje osobę lub rzecz, która znajduje się daleko od mówiącego i od rozmówcy. Gdy występuje przed rzeczownikiem, odmienia się tak jak rodzajnik określony (tutaj więcej informacji na temat rodzajnika określonego):
W rodzaju męskim mamy następujące formy:
quel ragazzo – quei ragazzi (jak il – i),
quello zaino – quegli zaini (jak lo – gli),
quell’attore – quegli attori (jak l’ – gli).
W rodzaju żeńskim przymiotnik quello przyjmuje formy:
quella ragazza – quelle ragazze (jak la – le),
quell’attrice – quelle attrici (jak l’ – le).
Spójrz na podane poniżej przykłady zdań:
Quello zaino non è mio.
Tamten plecak nie jest mój.
Quegli alberghi sono molto cari.
Tamte hotele są bardzo drogie.
Quella donna si chiama Anna.
Tamta kobieta ma na imię Anna.
Quelle case sono davvero piccole.
Tamte domy są naprawdę małe.
Questo i quello możemy użyć nie tylko jako elementu poprzedzającego rzeczownik, lecz także jako samodzielnych zaimków. Często tłumaczymy je wtedy jako ‘to’ i ‘tamto’. W takim użyciu występują wyłącznie w swoich podstawowych formach: questo nie występuje w wersji z apostrofem, a quello nie przyjmuje końcówek rodzajnika, np.:
Vuoi questo o quello?
Chcesz to czy tamto?
*Przymiotnik bello – ładny
W tym miejscu, gdy poznałeś już formy przymiotnika quello, warto zwrócić uwagę na inny przymiotnik, który będziemy odmieniać analogicznie. Przymiotnik bello (ładny) postawiony przed rzeczownikiem zachowuje się (podobnie jak quello) jak rodzajnik określony. W rodzaju męskim ma następujące formy:
bel ragazzo – bei ragazzi (jak il – i),
bello zaino – begli zaini (jak lo – gli),
bell’attore – begli attori (jak l’ – gli).
W rodzaju żeńskim przyjmuje formy:
bella ragazza – belle ragazze (jak la – le),
bell’attrice – belle attrici (jak l’ – le).
Jego znaczenie może być nieco inne od podstawowego, często pełni funkcję intensyfikatora, np. un bel problema oznacza ‘niezły problem, poważny problem’, a nie ‘piękny problem’; fa bel caldo ‘jest bardzo gorąco’.
Uwaga! Bello po rzeczowniku oraz bez niego nie przyjmuje końcówek rodzajnika i występuje tylko w podstawowych formach: bello/bella w lp. i belli/belle w lm., np.:
È un uomo molto bello.
To bardzo przystojny mężczyzna.
Le mie amiche sono molto belle.
Moje przyjaciółki są bardzo piękne.
* Przymiotnik buono – dobry
Przymiotnik buono (dobry) postawiony przed rzeczownikiem zachowuje się jak rodzajnik nieokreślony (zajrzyj do artykułu na temat rodzajnika nieokreślonego). Ma następujące formy w rodzaju męskim:
buon ragazzo – buoni ragazzi (jak un)
buono zaino – buoni zaini (jak uno)
buon attore – buoni attori (jak un przed samogłoską)
W rodzaju żeńskim przyjmuje formy:
buona ragazza – buone ragazze (jak una),
buon’attrice – buone attrici (jak un’).
Formy te rozpoznajemy w powitaniach: buongiorno, buonasera, buonanotte.
Uwaga! Po rzeczowniku oraz bez niego buono nie przyjmuje końcówek rodzajnika i występuje tylko w podstawowych formach: buono/buona w lp. i buoni/buone w lm.
Na przykład:
Questo vino non è buono.
To wino nie jest dobre.
Le tue lasagne sono veramente buone.
Twoja lazania jest naprawdę dobra.
Podsumowanie
Przymiotniki wskazujące w języku włoskim to questo i quello. Questo odnosi się do osób i rzeczy znajdujących się blisko osoby mówiącej, a quello – daleko. Obydwa odmieniają się przez rodzaj i liczbę. Quello znajdujące się przed rzeczownikiem będziemy odmieniać tak jak rodzajnik określony. Podobnie jest z przymiotnikiem bello (ładny). Przymiotnik buono (dobry), gdy znajduje się przed rzeczownikiem, zachowuje się jak rodzajnik nieokreślony.
Chcesz opanować włoską gramatykę?
Rozpocznij naukę włoskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:
Dostęp do nauki wybranego języka i 4 tryby nauki: fiszki, słuchanie, pisanie, wymowa.
Ponad 1200 lekcji z zakresu codziennej komunikacji, słownictwa, gramatyki i języka biznesowego.
Inteligentny Algorytm Powtórek, który analizuje Twoje postępy w nauce.
Ponad 250 godzin nagrań prawdziwych native speakerów.