Pretérito indefinido – hiszpański czas przeszły prosty

Zastosowanie pretérito indefinido

Czas przeszły pretérito indefinido stosujemy, gdy mowa o wydarzeniach zakończonych w przeszłości, w zamkniętym przedziale czasu. Używamy go z takimi określeniami jak:

ayer

wczoraj

anoche

zeszłej nocy

la semana pasada

w zeszłym tygodniu

el mes pasado

w zeszłym miesiącu

el año pasado

w zeszłym roku

el jueves pasado

w ubiegły czwartek

hace media hora, hace dos días, hace tres meses, hace cinco años, etc.

pół godziny temu, dwa dni temu, trzy miesiące temu, pięć lat temu itd.

en enero/febrero, etc.

w styczniu/lutym itd.

en 2013

w 2013 roku


Czas ten zwykle odnosi się do czynności dokonanych, zwykle podajemy też konkretny czas, w którym coś się wydarzyło.

Odmiana pretérito indefinido

Czasowniki regularne w pretérito indefinido

Czasowniki regularne odmieniają się na trzy sposoby, w zależności od końcówki bezokolicznika (-ar, -er, -ir).

Czasowniki zakończone na -ar odmieniają się następująco, np. preguntar – pytać:

yo pregunté

zapytałem/zapytałam

tú preguntaste

zapytałeś/zapytałaś

él/ella/usted preguntó

on/pan zapytał / ona/pani zapytała

nosotros/as preguntamos

my zapytaliśmy/zapytałyśmy

vosotros/as preguntasteis

wy zapytaliście/zapytałyście

ellos/ellas/ustedes preguntaron

oni/państwo zapytali / one zapytały


Zwróć uwagę, że w 1. os. lp. (yo) oraz 3. os. lp. (él/ella/usted) zaznaczamy akcent graficzny na ostatniej sylabie. Pamiętaj o zaznaczeniu go również w wymowie.

Forma dla nosotros/nosotras jest taka sama jak w czasie teraźniejszym (np. preguntamos, hablamos), a znaczenie wynika z kontekstu.


Ayer hablé con Gregorio. ¿Tú hablaste con él también?
Wczoraj rozmawiałem z Gregoriem. Ty też z nim rozmawiałeś?


Czasowniki zakończone na -er, np. comer (jeść), odmieniają się następująco:

yo comí

zjadłem/zjadłam

tú comiste

zjadłeś/zjadłaś

él/ella/usted comió

on/pan zjadł / ona/pani zjadła

nosotros/as comimos

my zjedliśmy/zjadłyśmy

vosotros/as comisteis

wy zjedliście/zjadłyście

ellos/ellas/ustedes comieron

oni/państwo zjedli / one zjadły


Zwróć uwagę, że formy 1. os. lp. (yo) oraz 3. os. lp. (él/ella/usted) mają akcent graficzny na ostatniej sylabie, co musi być wyraźnie słychać w wymowie.


¿Entendiste algo en la clase ayer? Yo no entendí nada.
Zrozumiałeś coś wczoraj na zajęciach? Ja nic nie zrozumiałem.


Czasowniki zakończone na -ir mają takie same końcówki jak czasowniki zakończone na -er, np. escribir – (na)pisać:

yo escribí

napisałem/napisałam

tú escribiste

napisałeś/napisałaś

él/ella/usted escribió

on/pan napisał / ona/pani napisała

nosotros/as escribimos

my napisaliśmy/napisałyśmy

vosotros/as escribisteis

wy napisaliście/napisałyście

ellos/ellas/ustedes escribieron

oni/państwo napisali / one napisały


Zwróć uwagę na akcent graficzny na ostatniej sylabie w 1. i 3. os. lp.

Forma nosotros/nosotras jest taka sama jak w czasie teraźniejszym, a znaczenie wynika z kontekstu.


El fin de semana pasado salimos, comimos paella y bebimos cerveza.
W ubiegły weekend wyszliśmy, zjedliśmy paellę i (wy)piliśmy piwo.

Czasowniki nieregularne w pretérito indefinido

Czasownik ir (iść, jechać) odmienia się tak samo jak czasownik ser (być):

yo

fui

fuiste

él/ella/usted

fue

nosotros/as

fuimos

vosotros/as

fuisteis

ellos/ellas/ustedes

fueron


Porównaj:

Fue un día tranquilo.
To był spokojny dzień.

La semana pasada fui al dentista. Mi hermana fue conmigo.
W zeszłym tygodniu poszedłem do dentysty. Moja siostra poszła ze mną.


Poznaj też odmianę czasowników hacer (robić) i venir (przychodzić):

yo

hice

vine

hiciste

viniste

él/ella/usted

hizo

vino

nosotros/as

hicimos

vinimos

vosotros/as

hicisteis

vinisteis

ellos/ellas/ustedes

hicieron

vinieron


Czasowniki tener (mieć) i estar (być) odmieniają się podobnie:

yo

tuve

estuve

tuviste

estuviste

él/ella/usted

tuvo

estuvo

nosotros/as

tuvimos

estuvimos

vosotros/as

tuvisteis

estuvisteis

ellos/ellas/ustedes

tuvieron

estuvieron


Podobnie jak tener odmieniają się czasowniki, które kończą się na -tener, np. obtener – otrzymać, zdobyć.

Musimy pamiętać, że czasownik być ma w języku hiszpańskim dwie formy: ser i estar. W czasie przeszłym używamy ich według tych samych zasad co w czasie teraźniejszym. O ich zastosowaniu przeczytasz w artykułach: Hiszpański czasownik być – SER oraz Hiszpański czasownik być – ESTAR.


Czasowniki decir (mówić) i Czasownik traer (przynosić) odmieniają się następująco:

yo

dije

traje

dijiste

trajiste

él/ella/usted

dijo

trajo

nosotros/as

dijimos

trajimos

vosotros/as

dijisteis

trajisteis

ellos/ellas/ustedes

dijeron

trajeron


Podobnie do decir odmieniają się czasowniki z końcówką -cir: conducir, traducir, producir, tyle że zamiast i występuje samogłoska u, np.:

Ayer tradujimos toda la presentación.
Wczoraj przetłumaczyliśmy całą prezentację.

Conduje hasta el centro.
Prowadziłem (samochód) aż do centrum.

Czasowniki poner (kłaść) i poder (móc) odmieniają się podobnie:

yo

puse

pude

pusiste

pudiste

él/ella/usted

puso

pudo

nosotros/as

pusimos

pudimos

vosotros/as

pusisteis

pudisteis

ellos/ellas/ustedes

pusieron

pudieron


Taką samą odmianę mają czasowniki, które kończą się na -poner, np.:

  • proponer – zaproponować

  • componer – komponować

  • suponer – przypuszczać

  • disponer – dysponować.


Czasownik oír (słyszeć) i leer (czytać) odmieniają się następująco:

yo

leí

oíste

leíste

él/ella/usted

oyó

leyó

nosotros/as

oímos

leímos

vosotros/as

oísteis

leísteis

ellos/ellas/ustedes

oyeron

leyeron


Zapamiętaj też odmianę czasowników dar (dawać), dormir (spać) i querer (chcieć): 


dar
dawać

dormir
spać

querer
chcieć

yo

di

dormí

quise

diste

dormiste

quisiste

él/ella/usted

dio

durmió

quiso

nosotros/as

dimos

dormimos

quisimos

vosotros/as

disteis

dormisteis

quisisteis

ellos/ellas/ustedes

dieron

durmieron

quisieron

Chcesz opanować hiszpańskie czasy?

Rozpocznij naukę hiszpańskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:

  • Dostęp do nauki wybranego języka i 4 tryby nauki: fiszki, słuchanie, pisanie, wymowa.
  • Ponad 1200 lekcji z zakresu codziennej komunikacji, słownictwa, gramatyki i języka biznesowego.
  • Inteligentny Algorytm Powtórek, który analizuje Twoje postępy w nauce.
  • Ponad 250 godzin nagrań prawdziwych native speakerów.

Q&A – Preguntas y respuestas

  • Preterito indefinido – kiedy używamy?
    Czasu pretérito indefinido używamy do opisywania czynności przeszłych, zakończonych, dokonanych, które miały miejsce w czasie, który już się zakończył, np.: ayer (wczoraj), anteayer (przedwczoraj), la semana pasada (w zeszłym tygodniu), el jueves pasado (w zeszły czwartek), el mes pasado (w zeszłym miesiącu), el año pasado (w zeszłym roku).

  • Jak odmienia się czasownik ser w pretérito indefinido?
    W czasie przeszłym pretérito indefinido czasownik ser odmienia się następująco: fui, fuiste, fue, fuimos, fuisteis, fueron. Uwaga: tak samo odmienia się czasownik ir (iść).

  • Jak wygląda odmiana czasowników regularnych w pretérito indefinido?
    Czasowniki zakończone na -ar odmieniają się według schematu:

    temat czasownika + końcówki: -é, -aste, -ó, -amos, -asteis, -aron
    Czasowniki zakończone na -er i -ir przyjmują takie same końcówki:
    temat czasownika + końcówki: -í, -iste, -ó, -imos, -isteis, -ieronI
    Zwróć uwagę na akcent graficzny na ostatniej sylabie w 1. i 3. os. lp.

¡Hora de práctica!

Przetłumacz poniższe zdania z języka polskiego na hiszpański, stosując czas pretérito indefinido.

  1. O której skończyli spotkanie?
    ¿A qué hora terminaron la reunión?

  2. W zeszłym tygodniu przeczytaliśmy dużo na ten temat.
    La semana pasada leímos mucho sobre este tema.

  3. W zeszłym tygodniu widziałem twojego brata.
    La semana pasada vi a tu hermano.

  4. Wczoraj dzieci spały w domu dziadków.
    Ayer los niños durmieron en casa de sus abuelos.

  5. Poznałam mojego męża w samolocie.
    Conocí a mi marido en el avión.

  6. (O) co go zapytałeś?
    ¿Qué le preguntaste?

  7. Poszedłeś wczoraj na urodziny Miguela? Jak było?
    ¿Fuiste al cumpleaños de Miguel ayer? ¿Cómo fue?

  8. Ja zamówiłem wino, a mój kolega zamówił wodę gazowaną.
    Yo pedí vino y mi amigo pidió agua con gas.


Więcej z języka hiszpańskiego

Karolina

Hiszpański czasownik być – SER

Czy wiesz, że w języku hiszpańskim czasownik być ma aż trzy odpowiedniki? Są to czasowniki ser, estar i haber. Nauka ich prawidłowego użycia stanowi jedno z większych wyzwań dla osób uczących się języka hiszpańskiego. Wszystko dlatego, że dla każdego czasownika zarezerwowane są konkretne konteksty i nie można stosować ich wymiennie. W tym artykule dokładnie przyjrzymy się zastosowaniu i odmianie czasownika SER.

Karolina

Pronombres de objeto directo – zaimki dopełnienia bliższego

Pronombres de objeto directo to zaimki dopełnienia bliższego. Mogą one zastępować rzeczownik nieżywotny lub żywotny (osobowy) nazywający osobę lub rzecz, której czynność bezpośrednio dotyczy.

Karolina

Rodzajniki w języku hiszpańskim

W tym wpisie pokażemy, jak używać rodzajników w języku hiszpańskim, czyli krótkich wyrazów występujących przed rzeczownikiem. Znajomość rodzajników pozwala uniknąć wielu nieporozumień – często ich użycie lub pominięcie całkowicie zmienia znaczenie wypowiedzi.