Niemiecki tryb przypuszczający KonjunktivII jest używany między innymi do wyrażania przypuszczeń, życzeń, próśb, rad i propozycji. Jego użycie sprawia, że nasze wypowiedzi czy pytania brzmią bardziej uprzejmie. Jak widzisz, spotkamy go znacznie częściej niż Konjunktiv I, który usłyszymy głównie w języku dziennikarskim i specjalistycznym, dlatego jego znajomość jest niezwykle przydatna w codziennej komunikacji.
Czym jest Konjunktiv II?
Konjunktiv II to niemiecki tryb przypuszczający, którego używamy, gdy wyrażamy przypuszczenia, życzenia, a także uprzejme prośby, rady i propozycje.
Konjunktiv II ma tylko dwie formy czasowe:
czas teraźniejszy (rozważania dotyczą teraźniejszości i przyszłości)
czas przeszły (odnosimy się do przeszłości).
Zastosowanie Konjunktiv II
Konjunktiv II w czasie teraźniejszym używany jest:
w formach grzecznościowych
KönntenSie mir bitte helfen?
Czy mogłaby mi pani pomóc?
przy udzielaniu rad i formułowaniu propozycji
Ich würde dir empfehlen, auch warme Kleidung mitzunehmen.
Polecałbym ci zabrać też ciepłe ubrania.
w zdaniach życzeniowych (z partykułami doch, bloß, nur, doch nur)
Wenn ich doch nur mehr Freizeit hätte! / Hätte ich doch nur mehr Freizeit!
Gdybym tylko miał więcej wolnego czasu!
w zdaniach warunkowych z wenn (jeśli, gdy)
Wenn ich mehr Freizeit hätte, würde ich anfangen, eineneueSprachezulernen. / Hätte ich mehr Freizeit, würde ich anfangen, eine neue Sprache zu lernen.
Gdybym miał więcej wolnego czasu, zacząłbym się uczyć nowego języka obcego.
w zdaniach porównawczych z als ob i als (jakby, jak gdyby)
Du siehst so aus, als ob du mir helfen könntest.
Wyglądasz, jakbyś mógł mi pomóc.
Tryb przypuszczający czasu przeszłego stosujemy:
gdy sytuacja jest już niemożliwa do zmiany, ponieważ odnosimy się do wydarzeń przeszłych/minionych
Das würde ich gerne sehen.
Chętnie bym to zobaczył.
w zdaniach z fast (prawie) i beinahe (niemalże, o mało co) do opisu wydarzeń, które miały/mogły nastąpić, ale nie nastąpiły
Fast/Beinahe hätte ich verschlafen, aber zum Glückhat mich mein Papa aufgeweckt.
Prawie zaspałem, ale na szczęście obudził mnie tata.
często po spójniku sonst (w przeciwnym razie)
Es gab einen langen Stau, sonst wäre ich früher angekommen.
Był duży korek, inaczej bym wcześniej dotarł.
Uwaga! W języku polskim różnica między gdybaniem o teraźniejszości i przeszłości nie jest tak widoczna na poziomie konstrukcji gramatycznej jak w języku niemieckim, dlatego dosłowne tłumaczenia niektórych zdań odnoszących się do przeszłości mogą brzmieć nienaturalnie.
Budowa Konjunktiv II
Odmiana Konjunktiv II w czasie teraźniejszym i przyszłym
W Konjunktiv II występują głównie czasowniki haben (mieć), sein (być) i czasowniki modalne, które mają własne formy (utworzone od formy czasu Präteritum):
sein (być) ➡ war (byłem/byłam) ➡ wäre (byłbym/byłabym)
haben (mieć) ➡ hatte (miałem/miałam) ➡ hätte (miałbym/miałabym)
Spójrzmy na schemat pełnej odmiany sein i haben:
ich
wäre
hätte
du
wär(e)st
hättest
er/sie/es
wäre
hätte
wir
wären
hätten
ihr
wär(e)t
hättet
sie/Sie
wären
hätten
Tak jak w czasie przeszłym Präteritum formy 1. (ich) i 3. os. lp. (er/sie/es) są takie same.
Odmieniają się one tak jak formy Konjunktiv II czasowników haben, sein czy czasowników modalnych.
ich
wüsste
du
wüsstest
er/sie/es
wüsste
wir
wüssten
ihr
wüsstet
sie/Sie
wüssten
W przypadku pozostałych czasowników używamy zazwyczaj formy opisowej würde + bezokolicznik (tzw. Konditional I). Ich formy Konjunktiv II uważane są za przestarzałe i spotkać je możemy głównie w starszych tekstach literackich.
Formę würde- tworzymy w następujący sposób: werden (stawać się) ➡ wurde ➡ würde
ich
würde
du
würdest
er/sie/es
würde
wir
würden
ihr
würdet
sie/Sie
würden
Odmiana Konjunktiv II w czasie przeszłym
Formę Konjunktiv II w czasie przeszłym tworzymy za pomocą czasownika posiłkowego haben lub sein w Konjunktiv II (➡ hätte, ➡ wäre) oraz imiesłowu Partizip Perfekt.
hätte/wäre + Partizip Perfekt
Czyli podobnie jak Perfekt, z tym że zamiast haben pojawia się forma przypuszczająca hätte, a zamiast sein – wäre. Porównaj:
Ich bin zu spät aufgestanden.
Za późno wstałam.
Wäre ich bloß früher aufgestanden!
Gdybym tylko wstała wcześniej!
Du hast es mir zu spät gesagt.
Za późno mi powiedziałeś.
Hättest du es mir doch nur früher gesagt!
Gdybyś mi tylko wcześniej powiedział!
Jeśli nie wiesz, jak utworzyć zdanie życzeniowe odnoszące się do przeszłości, sformułuj je najpierw w czasie Perfekt, a później zamień czasownik posiłkowy (haben lub sein) na jego odpowiednik w trybie przypuszczającym.
Czasowniki modalne w Konjunktiv II
Czasowniki modalne (poza wollen i sollen) mają w Konjunktiv II przegłos (Umlaut). Zwróć uwagę na różnicę w pisowni i wymowie między formą czasu przeszłego Präteritum a formą Konjunktiv II.
Forma Konjunktiv II w czasie przeszłym wygląda podobnie jak Perfekt. Czasowniki modalne tworzą Perfekt z haben, dlatego w trybie przypuszczającym użyjemy formy hätte. Zwykle występują z innym czasownikiem, więc budujemy zdanie z dwoma bezokolicznikami. Np.:
Duhättestes mir früher sagen können.
Mogłeś mi powiedzieć wcześniej.
Chcesz opanować niemiecką gramatykę?
Rozpocznij naukę niemieckiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:
Dostęp do nauki wybranego języka i 4 tryby nauki: fiszki, słuchanie, pisanie, wymowa.
Ponad 1200 lekcji z zakresu codziennej komunikacji, słownictwa, gramatyki i języka biznesowego.
Inteligentny Algorytm Powtórek, który analizuje Twoje postępy w nauce.
Ponad 250 godzin nagrań prawdziwych native speakerów.
Czas na ćwiczenia! Zrób krok w stronę płynnej komunikacji i przetłumacz poniższe zdania z języka polskiego na niemiecki, wykorzystując tryb Konjunktiv II.
Chciałbym/Chciałabym mieć psa.
Ich hätte gern(e) einen Hund.
Czy byłbyś tak miły…?
Wärest du so nett…?
Miałabym jeszcze kilka pytań.
Ich hätte noch ein paar Fragen.
Gdybyśmy tylko zrobili rezerwację wcześniej!
Hätten wir doch früher reserviert!
Czy to byłoby możliwe?
Wäre das möglich?
Kiedy mógłbyś wpaść?
Wann könntest du vorbeikommen?
Miałabyś ochotę pójść do kina?
Hättest du Lust, ins Kino zu gehen?
No, to by było tyle na dzisiaj.
So, das wär’s für heute.
Ona byłaby z pewnością świetną prawniczką.
Sie wäre bestimmt eine tolle Juristin.
Sama podróżowałaś przez rok? Ja bym się bała.
Bist du ein Jahr lang alleine gereist? Ich hätte Angst gehabt.
Mogło być tak pięknie.
Es hätte so schön sein können.
Gdybyśmy mieli (wtedy) więcej czasu, pojechalibyśmy do Innsbrucka.
Wenn wir mehr Zeit gehabt hätten, wären wir nach Innsbruck gefahren.
Podobają Ci się nasze treści?
Mów pełnymi zdaniami w każdej sytuacji!
Rozwiń znajomość języka obcego z aplikacją
Prestonly. 7-dniowy okres próbny z pełnym dostępem.