Espressioni di tempo – określenia czasu w języku włoskim

W tym artykule poznamy najczęściej stosowane określenia czasu w języku włoskim (espressioni di tempo). Nauczymy się nazywać dni tygodnia, pory dnia, miesiące, pory roku. Dowiemy się także, jak określać daty oraz godziny w języku włoskim.

Przykładowe zdanie z podaniem godziny (zobacz w pełnym rozmiarze)

Dni tygodnia

Dni tygodnia (i giorni della settimana) to po włosku:

Zwróć uwagę na to, że nazwy dni od poniedziałku do piątku mają akcent na ostatniej sylabie. Pamiętaj, by zaznaczać go również w piśmie zamiast kropki nad ì. Zapamiętaj, że wszystkie dni tygodnia oprócz niedzieli są rodzaju męskiego.

Pory dnia

Pory dnia to po włosku:

Il pomeriggio oznacza „zawsze po południu”. Jeśli zaś chcemy powiedzieć „po południu konkretnego dnia” to użyjemy przyimka in połączonego z rodzajnikiem il: nel pomeriggio. Jeżeli wyrazowi towarzyszy jakieś określenie, stosujemy go samodzielnie, np.:

• domenica pomeriggio – w niedzielę po południu

• domani pomeriggio – jutro po południu

– nie używamy w tych przypadkach rodzajników.

Miesiące

Miesiące (mesi) to po włosku:

Przed nazwą miesiąca używamy przyimka a lub in, np.:

Potrzebujesz powtórki z włoskich przyimków? Zerknij tutaj: Preposizioni.

Pory roku

Pory roku (le stagioni) to po włosku: 

Inverno i estate najczęściej łączą się z przyimkiem di (skróconym przed samogłoską do d’), primavera i autunno – z przyimkiem in. Spójrz na podane poniżej przykłady zdań:

Daty

By utworzyć datę, dodajemy do liczebnika głównego rodzajnik określony, np.:

• il 4 (quattro) marzo 1911 (millenovecentoundici) – 4 marca 1911 roku. 

Wyjątkiem jest pierwszy dzień miesiąca – tu użyjemy liczebnika porządkowego primo (pierwszy), a nie uno (jeden), np.:

• il 1 (primo) maggio – 1 maja.

Przyjrzyj się poniższym zdaniom:

Więcej o użyciu rodzajników określonych dowiesz się z naszego artykułu: Przewodnik po rodzajniku określonym.

Godziny

Pytanie o godzinę możemy zadać w lp. lub lm:

• Che ora è?

• Che ore sono?

Przy podawaniu godziny używamy liczebników głównych i rodzajników określonych w rodzaju żeńskim, np.:

• l’una – pierwsza

• le due – druga

• le tre – trzecia.

Podobnie jak po polsku możemy powiedzieć, że jest pierwsza (è l’una) lub trzynasta (sono le tredici). Godzina pierwsza będzie w lp. (dlatego czasownik è i rodzajnik l’), pozostałe godziny w lm. (a więc czasownik sono i rodzajnik le).

Do podawania dokładnej godziny przydatne będą następujące wyrażenia: 

Żeby powiedzieć, że coś ma miejsce o określonej godzinie, używamy przyimka alle, np. alle nove – o dziewiątej. Wyjątkiem jest godzina pierwsza: all’una. (Alle należy do przyimków łączonych, o których pisaliśmy tutaj: Preposizioni articolate)

Kwadrans to un quarto d’ora, dosł. ćwierć godziny. Gdy podajemy godzinę, mówimy tylko un quarto, np.:

Facciamo pratica!

Wykorzystując podane powyżej zasady, przetłumacz zdania z języka polskiego na włoski.

1. Rano nie jem nic, bo nie mam apetytu.

   La mattina non mangio nulla perché non ho appetito.

2. W sobotę po południu idziemy do kina.

   Sabato pomeriggio andiamo al cinema.

3. Jest północ, idziemy spać.

   È mezzanotte, andiamo a dormire.

4. We wtorki gram w piłkę nożną.

   Il martedì gioco a calcio.

5. W czerwcu zaczyna się lato.

   In giugno comincia l’estate.

6. Dziś jest pierwszy maja.

   Oggi è il primo maggio.

7. Następne zebranie jest w środę, 30 kwietnia.

   La prossima riunione è mercoledì, il 30 aprile.

8. Która jest godzina?

   Che ore sono?

9. Jest pięć po dwudziestej.

   Sono le venti e cinque.

10. Jest punkt ósma, zaczynamy!

    Sono le otto in punto, cominciamo!

Pokaż odpowiedzi