Adjectifs et pronoms démonstratifs, czyli zaimki wskazujące pozwalają wskazać rzecz lub osobę, o której mowa. Najpierw powiemy o zaimkach przymiotnych (adjectifs): ce/cet, cette, ces, które stoją przed rzeczownikiem. Następnie przyjrzymy się zaimkom rzeczownym (pronoms): celui, celle, ceux, celles, które zastępują rzeczownik. Obu rodzajom francuskich zaimków wskazujących odpowiadają polskie zaimki: ten, ta, ci/te lub tamten, tamta, tamci/tamte.
Określniki rzeczownika, które nie tylko informują o jego rodzaju i liczbie, lecz także dokładnie wskazują, o której osobie lub rzeczy mówimy, to zaimki (przymiotne) wskazujące – les adjectifs démonstratifs.
Oto one:
cette (r.ż. lp.) | Cette femme est belle – Ta kobieta jest piękna. |
ce (r.m. lp.) | Ce tableau est moche. – Ten obraz jest brzydki. |
cet (r.m. lp. przed samogłoską lub h niemym) | Cet ordinateur ne marche pas. – Ten komputer nie działa. Cet homme vient de loin. – Ten człowiek przybył z daleka. |
ces (r.ż. i r.m. lm.) | Ces garçons apprennent à nager. – Ci chłopcy uczą się pływać. Ces voitures ne sont pas à vendre. – Te samochody nie są na sprzedaż. |
W różnych sytuacjach życia codziennego musimy umieć wskazać, o kogo lub o co nam dokładnie chodzi. Gdy wskazujemy na daną osobę lub rzecz, która znajduje się bliżej nas (ten, ta, ci, te), po rzeczowniku z zaimkiem wskazującym (ce, cet, cette, ces) i po myślniku postawimy partykułę -ci. Gdy rzecz lub osoba znajduje się dalej (tamten, tamta, tamci, tamte), do rzeczownika dodamy partykułę -là, np.:
Wtedy, gdy nie tworzymy opozycji dwóch rzeczowników (ten – tamten), w języku codziennym częściej stosujemy partykułę -là, wskazując na jakiś przedmiot/osobę (bez względu na odległość). Jest to sposób na wzmocnienie funkcji wskazującej zaimka. Np.:
Gdy chcemy wskazać dodatkowo na miejsce, w którym ktoś lub coś się znajduje, używamy wyrażenia là-bas – tam, np.:
Rozpocznij naukę francuskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:
Zaimki wskazujące, które mogą zastąpić rzeczownik, mają następujące formy:
celle (r.ż. lp.) – ta | celles (r.ż. lm.) – te |
celui (r.m. lp.) – ten | ceux (r.ż. lm.) – ci |
Pronoms démonstratifs często są używane przed zaimkiem względnym: celui qui/que…, celle qui/que…, ceux qui/que…, celles qui/que…, np.:
Zaimki rzeczowne wskazujące (tak samo jak rzeczowniki) mogą być wzmocnione partykułą -ci/-là:
celui-ci / celui-là – ten/tamten | ceux-ci / ceux-là – ci/tamci |
celle-ci / celle-là – ta/tamta | celles-ci / celles-là – te/tamte |
Porównaj użycie zaimków wskazujących przymiotnych z rzeczownymi:
Zaimek przymiotny (ce) stoi przed rzeczownikiem, a rzeczowny (celui) zastępuje rzeczownik opisywany w zdaniu.
W języku potocznym często używany jest zaimek wskazujący ça (to), który odnosi się do czegoś, o czym wcześniej była mowa. Zastępuje on całą wypowiedź lub podkreśla bardziej wartość wskazującą zaimka ce (to) w wyrażeniu c’est (to jest), np.:
Jak widzisz, w języku francuskim stosowanie zaimków wskazujących nie jest wcale trudne. Ich znajomość jest natomiast niezbędna do codziennej komunikacji, ponieważ są bardzo często używane w języku mówionym i pozwalają na uniknięcie powtórzeń. Ważne jest, aby zrozumieć różnice między adjectifs i pronoms démonstratifs i stosować odpowiednie zaimki w zależności od sytuacji.
Niżej znajdziesz ćwiczenia, dzięki którym utrwalisz przedstawione zasady.
Wykorzystując opisane zasady, przetłumacz poniższe zdania na język francuski i poćwicz użycie francuskich adjectifs et pronoms démonstratifs!
Ewa
Czas na przypomnienie podstawowych informacji o adjectifs et pronoms possessifs, czyli o zaimkach dzierżawczych, które pozwalają na wyrażenie przynależności (kiedy coś należy do kogoś).
Karolina
W języku francuskim występują trzy typy rodzajników: nieokreślone, określone, cząstkowe. W tym artykule omówimy użycie rodzajników nieokreślonych i określonych. Przeczytaj i zrozum, jakie informacje o rzeczowniku przekazuje każdy z nich.
Ewa
Język francuski wydaje się wielu osobom trudny głównie ze względu na wymowę. Dlatego wyjaśniamy dwa podstawowe zagadnienia fonetyczne, dzięki którym łatwiej opanujesz rozumienie tekstu mówionego. Zapraszamy Cię do świata elizji i łączeń międzywyrazowych.
