Verbi riflessivi – czasowniki zwrotne w języku włoskim

W tym artykule przyjrzymy się czasownikom zwrotnym. Występują one z zaimkiem zwrotnym si (się), który po włosku odmienia się przez liczby i osoby. W bezokoliczniku zajmuje miejsce ostatniej samogłoski, np. lavare (myć) – lavarsi (myć się). W formach osobowych stoi przed czasownikiem. Dla każdej osoby ma inną postać. 

Przykłady zdań z czasownikiem zwrotnym chiamarsi (nazywać się) (zobacz w pełnym rozmiarze)

Odmiana czasowników zwrotnych

Zwróć uwagę na podaną poniżej odmianę czasownika zwrotnego lavarsi.

Jak widzisz, w każdej osobie mamy odmieniony zaimek zwrotny si. W przypadku każdego czasownika zwrotnego będzie on miał taką samą odmianę – dla liczby pojedynczej będą do formy: mi, ti, si, a dla liczby mnogiej – ci, vi, si.

Żeby właściwie odmieniać czasowniki zwrotne, warto też przypomnieć sobie podstawową odmianę czasowników regularnych (verbi regolari) i nieregularnych (verbi irregolari).

Lista popularnych włoskich czasowników zwrotnych

Poniżej znajdziesz podstawowe czasowniki zwrotne w języku włoskim:

• addormentarsi – zasnąć

• alzarsi – wstawać

• annoiarsi – nudzić się

• arrabbiarsi – złościć się

• chiamarsi – nazywać się

• divertirsi – dobrze się bawić

• fermarsi – zatrzymać się

• incontrarsi – spotykać się

• lavarsi – myć się

• mettersi – zakładać (na siebie)

• nascondersi – chować się

• pettinarsi – czesać się

• radersi – golić się

• rilassarsi – relaksować się

• sedersi – siadać

• sentirsi – czuć się

• spogliarsi – rozbierać się

• sposarsi – brać ślub

• svegliarsi – budzić się

• truccarsi – malować się

• vergognarsi – wstydzić się

• vestirsi – ubierać się.

Oto przykłady zdań z wybranymi czasownikami zwrotnymi:

Polskie i włoskie czasowniki zwrotne – różnice

Uwaga! Nie każdy polski czasownik zwrotny będzie zwrotny po włosku, np. uśmiechać się to sorridere. I odwrotnie: nie wszystkie włoskie czasowniki zwrotne tłumaczymy na polski z zaimkiem się, np. alzarsi (wstawać). Podobnie jak po polsku wiele czasowników może występować w dwóch formach: z zaimkiem się lub bez niego, np.:

• lavare il bambino – myć dziecko

• lavarsi – myć się.

Zaimek zwrotny można też dołączać do czasowników, które zwykle występują bez niego. Powstają wówczas konstrukcje zbliżone do polskich wyrażeń z ‘sobie’, np.:

Czasownik zwrotny w połączeniu z czasownikiem modalnym

Jeśli przed czasownikiem zwrotnym stoi czasownik modalny dovere, potere, volere, mamy dwie możliwości: 

• pozostawić odmieniony zaimek się przed całą konstrukcją: Giuseppe, ti devi pettinare (Józefie, musisz się uczesać),

• dołączyć odmieniony zaimek do bezokolicznika: Giuseppe, devi pettinarti. 

Z czasownikiem modalnym sapere używamy odmienionego zaimka si (się) dołączonego do bezokolicznika, np.:

Podsumowanie

W języku włoskim istnieje grupa tzw. czasowników zwrotnych. W bezokoliczniku mają one końcówkę si (odpowiednik polskiego się), tzw. zaimek zwrotny. Podlega on odmianie. Należy zapamiętać, że nie wszystkie włoskie czasowniki zwrotne w tłumaczeniu na język polski będą miały zaimek się. Również w drugą stronę – nie każdy polski czasownik zwrotny będzie również czasownikiem zwrotnym w języku włoskim.

Facciamo pratica!

Wykorzystując podane powyżej zasady, przetłumacz zdania z języka polskiego na włoski.

1. Dobrze się bawicie?

   Vi divertite?

2. Wiele osób bierze ślub w sierpniu.

   Molte persone si sposano in agosto.

3. Jak się nazywasz?

   Come ti chiami?

4. W soboty budzę się zwykle o siódmej, ale wstaję dopiero o ósmej.

   Il sabato mi sveglio di solito alle sette, ma mi alzo solo alle otto.

5. Rano myję się i ubieram w pośpiechu.

   La mattina mi lavo e mi vesto in fretta.

6. Zasypiasz bez problemu?

   Ti addormenti senza problemi?

7. Jeśli chcesz się zrelaksować, musisz pojechać na wieś.

   Se vuoi rilassarti, devi andare in campagna.

8. Możecie się zatrzymać?

   Vi potete fermare?

9. Jutro muszę wcześnie wstać.

   Domani mi devo alzare presto.

10. Zjem sobie jabłko.

    Mi mangio una mela.

Pokaż odpowiedzi