Niektóre włoskie rzeczowniki są nieodmienne. Oznacza to, że mają taką samą postać w liczbie pojedynczej i mnogiej. Inne mają nieregularne formy liczby pojedynczej lub mnogiej. W tym artykule skupimy się na najważniejszych z nich.
Przyjrzyjmy się trzem grupom rzeczowników nieodmiennych.
il caffé – kawa
i caffé – kawy
la città – miasto
le città – miasta
l’università – uniwersytet
le università – uniwersytety
Jak widzisz, ich forma w liczbie mnogiej pozostanie taka sama jak w liczbie pojedynczej. Spójrz na podane poniżej przykłady zdań:
il film – film
i film – filmy
lo sport – sport
gli sport – sporty
il bar – bar
i bar – bary
il tram – tramwaj
i tram – tramwaje
Tutaj znów mamy do czynienia z rzeczownikami o identycznej formie liczby pojedynczej i mnogiej. W tej grupie rzeczowników znajdą się przede wszystkim zapożyczenia z innych języków. Większość zapożyczeń ma rodzaj męski. Oto przykłady zdań:
Są nieodmienne i zachowują rodzaj rzeczownika, od którego pochodzą, np.:
l’auto – samochód (od l’automobile)
le auto – samochody
il cinema – kino (od il cinematografo)
i cinema – kina
la foto – zdjęcie (od la fotografia)
le foto – zdjęcia
la metro – metro (od la metropolitana)
le metro – metra
la radio – radio (od la radiofonia)
le radio – radia
Przyjrzyj się przykładom zdań:
Poznaliśmy już rzeczowniki nieodmienne. Teraz przyjrzyjmy się tym, które mają nieregularną liczbę mnogą, np.:
l’uomo – mężczyzna, człowiek
gli uomini – mężczyźni, ludzie
il dito – palec (r.m.)
le dita – palce (r.ż.)
l’uovo – jajko (r.m.)
le uova – jajka (r.ż.)
Przyjrzyj się podanym poniżej zdaniom:
Uwaga! Rzeczownik la mano ma rodzaj żeński, mimo że kończy się na o (jest to charakterystyczna końcówka dla rodzaju męskiego).
Kolejną grupą rzeczowników nieregularnych są rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na -a (zdecydowana większość rzeczowników z końcówką -a jest rodzaju żeńskiego). W liczbie mnogiej występuje już typowa dla rodzaju męskiego końcówka -i. Oto przykłady:
il problema – problem
i problemi – problemy
il sistema – system
i sistemi – systemy
il dramma – dramat
i drammi – dramaty
il tema – temat
i temi – tematy
il poeta – poeta
i poeti – poeci
il pianeta – planeta
i pianeti – planety
il pilota – pilot
i piloti – piloci
Uwaga! Niektóre nazwy zawodów zakończone w lp. na -a mogą być zarówno męskie, jak i żeńskie, np. il pianista (pianista) – la pianista (pianistka). W lm. końcówki są już regularne: i pianisti (pianiści) – le pianiste (pianistki).
Spójrz na poniższe przykłady zdań:
O tym, jak rozpoznawać rodzaj rzeczownika i go odmieniać, pisaliśmy tutaj.
Ostatnią grupą rzeczowników nieregularnych, którą omówimy, są rzeczowniki z końcówkami -cia i -gia. W liczbie mnogiej przyjmują one końcówki:
-ce, -ge, jeśli w liczbie pojedynczej przed -c- lub -g- stoi spółgłoska, np.:
la spiaggia – le spiagge (plaża – plaże)
la provincia – le province (prowincja – prowincje)
-cie, -gie, jeśli w liczbie pojedynczej przed -c- lub -g-stoi samogłoska, np.:
la camicia – le camicie (koszula – koszule)
la valigia – le valigie (walizka – walizki)
Obie wersje zakończenia czytamy tak samo, różnica dotyczy tylko zapisu.
Uwaga! Jeśli wyraz zakończony na -cia/-gia akcentowany jest na -i-, w lm. końcówką zawsze będzie -cie/-gie, wymawiane z akcentem na i, np.:
la farmacia – apteka
le farmacie – apteki
la bugia – kłamstwo
le bugie – kłamstwa
l’allergia –alergia
le allergie – alergie
Rozpocznij naukę włoskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:
W języku włoskim możemy wyróżnić kilka grup rzeczowników nieregularnych. Pierwsza z nich to rzeczowniki nieodmienne, których liczba mnoga jest taka sama, jak pojedyncza. Zaliczamy do nich rzeczowniki zakończone na samogłoskę akcentowaną (np. la città – le città), rzeczowniki zakończone spółgłoską (np. il bar – i bar) oraz rzeczowniki utworzone przez skrócenie innych nazw (np. la foto – le foto). Kolejną grupą są rzeczowniki, które mają nieregularną liczbę mnogą (np. l’uomo – gli uomini). Wśród rzeczowników nieregularnych wyróżnić możemy także rzeczowniki rodzaju męskiego z końcówką -a, która jest charakterystyczna dla rodzaju żeńskiego. Ostatnią grupą będą rzeczowniki z końcówką -cia oraz -gia, które w liczbie mnogiej mogą przyjąć końcówki -ce, -ge lub -cie, -gie.
Wykorzystując podane powyżej zasady, przetłumacz zdania z języka polskiego na włoski.
Chcemy zobaczyć wasze zdjęcia.Vogliamo vedere le vostre foto.
Jedziemy metrem czy idziemy pieszo?Prendiamo la metro o andiamo a piedi?
Tramwaje w Rzymie zawsze się spóźniają.I tram a Roma sono sempre in ritardo.
Muszę kupić jajka, bo chcę zrobić ciasto na urodziny mojego brata.Devo comprare le uova perché voglio fare un dolce per il compleanno di mio fratello.
Turyści i turystki czekają w kolejce.I turisti e le turiste aspettano in fila.
Gdzie mogę kupić sycylijskie pomarańcze?Dove posso comprare le arance siciliane?
Które apteki są otwarte w niedziele?Quali farmacie sono aperte la domenica?
Barbara
Odkryj, jak właściwie stosować rodzajniki określone do rozróżnienia rodzaju rzeczowników, zrozum wyjątki i specjalne przypadki. Poznaj włoską gramatykę dzięki naszemu przewodnikowi.
Barbara
Naucz się, jak używać zaimków osobowych w języku włoskim. W artykule znajdziesz przegląd funkcji, użycia i odmiany zaimków osobowych. Przykłady, kontekst i praktyczne wskazówki – to wszystko czeka na Ciebie w artykule.
Barbara
Naucz się odmiany włoskich czasowników. W języku włoskim czasowniki regularne odmieniają się według trzech koniugacji. W artykule omówimy każdą z nich i przyjrzymy się
