La négation – przeczenia w języku francuskim

Przeczenie i odmowa (la négation) to niezbędne elementy komunikowania się. W tym artykule dowiesz się, jak poprawnie tworzyć zdania przeczące w języku francuskim.
Wyraz non jest najkrótszym sposobem zaprzeczenia:

– Tu viens ? (Idziesz?)
– Non, je reste (Nie, zostaję).

Partykuła pas

Wyrazu pas w znaczeniu nie używamy wtedy, gdy wyrażamy jakąś opozycję:
– Il vient samedi ? – On przyjeżdża w sobotę? – Non, pas samedi, dimanche. – Nie, nie w sobotę, w niedzielę.

W tym dialogu przeciwieństwem dla soboty jest niedziela. Popatrz na jeszcze jeden przykład:

Le numéro de rue n'est pas correct. C'est le sept, pas le six.
Numer ulicy nie jest poprawny. To (jest) siedem, nie sześć.

Partykułę pas najczęściej postawimy:

  • przed zaimkiem osobowym
    pas moi, pas lui – nie ja, nie on

  • przed przymiotnikiem
    pas prêt – niegotowy

  • przed przysłówkiem
    pas aujourd’hui – nie dzisiaj pas si vite – nie tak szybko.

Forma przecząca czasownika – ne… pas

Podstawową formą przeczącą czasownika jest ne… pas:

Je ne fume pas.
Nie palÄ™.

Zauważ, że czasownik, który chcemy zaprzeczyć, stawiamy między wyrazy ne i pas.

Jeżeli po czasowniku stawiamy bezokolicznik, to w zdaniu przeczącym elementy przeczenia ne… pas dotyczą pierwszego czasownika:

Je ne veux pas manger.
Nie chcę jeść.

Przeczenie ne… pas możemy wzmocnić, dodając wyrażenie du tout – wcale:

Je n’ai pas du tout faim.
Wcale nie jestem głodny.

Zwróć uwagę, że Francuzi, żeby powiedzieć, że są głodni używają czasownika mieć, dosł. mają głód (avoir faim). Nie powiedzą: Je suis faim. Podobnie w wyrażeniach avoir soif – być spragnionym, avoir sommeil – być śpiącym. Ale: avoir envie – mieć ochotę.

Wyrażenia przeczące

Oto najpopularniejsze wyrażenia przeczące:

ne… plus

już nie…

ne… jamais

nigdy nie…

ne… personne

nikogo nie…

ne… rien

nic/niczego/niczym nie…


Na przykład:

Je ne cherche rien.
Niczego nie szukam.

Il ne fume plus.
On już nie pali.

Elle n’invite personne.
Ona nikogo nie zaprasza.

Gdy w zdaniu przeczącym używamy zwrotu il y a, partykułę ne stawiamy przed y, pamiętając o elizji (il n’y a…), a drugą część przeczenia na końcu zwrotu:

Il n’y a rien.
Nie ma nic.

Il n’y a plus d’argent.
Nie ma już pieniędzy.

Il n’y a plus rien à faire.
Nie ma już nic do zrobienia.

Pamiętaj o elizji (il n’y a…), czyli zastąpieniu apostrofem końcowego e w wyrazie przeczącym ne, gdy występuje przed wyrazem rozpoczynającym się od samogłoski. W tym przypadku nie napiszemy: il ne y a, tylko il n'y a.

Słowa rien (nic), personne (nikt) mogą być podmiotem w zdaniu. Stosujemy wówczas tylko pierwszy element przeczenia ne:

Rien n’arrive deux fois.
Nic dwa razy siÄ™ nie zdarza.

Personne ne vient ce soir.
Nikt nie przychodzi dziÅ› wieczorem.

Przeczenie w pytaniach

Aby zgodzić się z rozmówcą, w języku francuskim w zdaniu twierdzącym używamy słowa aussi, a w zdaniu przeczącym wyrażenia non plus (też nie):

– Tu parles français ? – Mówisz po francusku?
– Moi
aussi. – Ja też.

– Tu ne parles pas chinois ? – Nie mówisz po chińsku?
– Moi
non plus. – Ja też nie.

Na pytanie zadane w formie przeczÄ…cej odpowiadamy si zamiast oui:

– Tu ne connais pas la femme de Robert ? – Nie znasz żony Roberta?
– Si, je la connais. – Tak/Owszem, znam ją.

Rodzajniki a przeczenie

Po przeczeniu możemy użyć przed rzeczownikiem determinantów określonych:

  • rodzajnika okreÅ›lonego: le, la, l’, les

  • zaimków dzierżawczych: mon, ton, son itd.

  • zaimków wskazujÄ…cych: ce, cet, cette, ces.

Po przeczeniu nie używamy:

  • rodzajnika nieokreÅ›lonego – un, une, des

  • rodzajnika czÄ…stkowego – du, de la, de l’, des.

Zamiast tego użyjemy przyimka de:

N’achète pas de fruits.
Nie kupuj owoców.

Il n’y a pas d’eau chaude.
Nie ma ciepłej wody.

Zasada ta nie dotyczy zdań ze zwrotem c’est un/une, ce sont des…:

Ce n’est pas une pâtisserie, c’est une boulangerie.
To nie jest cukiernia, to jest piekarnia.

Ce n’est pas du jus, c’est du vin.
To nie jest sok, to (jest) wino.

Wyrażenie ne… ni… ni… – ani…, ani…

Gdy przeczenie odnosi się do dwóch rzeczowników (ani…, ani…), stosujemy formę ne… ni… ni…

Je n’ai ni frère ni sœur.
Nie mam ani brata, ani siostry.

Po tej konstrukcji opuścimy rodzajnik nieokreślony lub cząstkowy, natomiast zachowamy determinanty określone:

Je ne veux ni thé ni café.
Nie chcÄ™ ani herbaty, ani kawy.

Je ne vois ni ton sac ni tes clés.
Nie widzÄ™ ani twojej torebki, ani twoich kluczy.

Wyrażenie aucun(e) – żaden, żadna 

W zdaniu przeczącym możemy użyć przed rzeczownikiem słowa aucun (r.m. – żaden) / aucune (r.ż. – żadna). Opuszczamy wówczas drugi element przeczenia pas: ne… aucun(e):

Je n’ai aucune idée.
Nie mam żadnego pomysłu.

Je ne connais aucun livre de cet auteur.
Nie znam żadnej książki tego autora.

Pamiętaj, że zaimek aucun/aucune występuje w liczbie pojedynczej.

Przeczenia w języku mówionym

W języku mówionym znika pierwszy element przeczenia ne i słyszymy:

Je sais pas.
Nie wiem.

Je veux pas manger.
Nie chcę jeść.

Skracane są również niekiedy formy zaimka osobowego (je – j’; tu – t’) lub przyimka (de – d’):

Tu n’as pas le temps ? = T’as pas l’temps ?
Nie masz czasu?

Tu n’as pas de monnaie ? = T’as pas d’monnaie ?
Nie masz drobnych?

Podsumowanie

Jak widzisz, w języku francuskim jest wiele sposobów na wyrażenie przeczenia. Stosowanie negacji ma duże znaczenie dla komunikacji, ponieważ pozwala wyrazić negatywne stwierdzenia i informować np. o braku czegoś. Ważne jest, aby zrozumieć różne sposoby wyrażania przeczenia i stosować je poprawnie w zależności od sytuacji.

Entraînons-nous !

Przetłumacz poniższe zdania z języka polskiego na francuski, stosując zasady opisane w artykule.

  1. To wcale nie jest łatwe.
    Ce n’est pas du tout facile.

  2. Nie wiem już, co robić.
    Je ne sais plus que faire.

  3. Ona nigdy się nie spóźnia.
    Elle n’arrive jamais en retard.

  4. On nikogo tu nie zna.
    Il ne connaît personne ici.

  5. Édith niczego nie żałuje i ja też niczego nie żałuję.
    Édith ne regrette rien, et moi non plus, je ne regrette rien.

  6. Nie mogę zapłacić, nie mam drobnych.
    Je ne peux pas payer, je n’ai pas de monnaie.

  7. Nie ma chleba, są bułki.
    Il n’y a pas de pain, il y a des petits pains.

  8. Nie jem ani ryby, ani kurczaka.
    Je ne mange ni poisson ni poulet.

  9. Nie ma żadnego pokoju do wynajęcia.
    Il n’y a aucune chambre à louer.

  10. Nie lubisz deszczu? Ależ tak, lubię deszcz, nie lubię burzy.
    Tu n’aimes pas la pluie ? Mais si, j’aime la pluie, je n’aime pas l’orage.

Podobają Ci się nasze treści?

Mów pełnymi zdaniami w każdej sytuacji!

Rozwiń znajomość języka obcego z aplikacją Prestonly. 7-dniowy okres próbny z pełnym dostępem.