Pronomi combinati – włoskie zaimki łączone

O zaimkach dopełnienia bliższego oraz dalszego możesz przeczytać tutaj: pronomi diretti oraz pronomi indiretti.

W tym artykule omówiony zostanie temat tzw. zaimków łączonych – pronomi combinati. Nazywają się tak dlatego, że mowa o łączeniu zaimków w funkcji dopełnienia bliższego i dalszego (niektóre czasowniki przyłączają obydwa te rodzaje dopełnienia).

Przykładem takiego czasownika jest dare – dawać. Dajemy coś (dopełnienie bliższe) komuś (dopełnienie dalsze) – Diamo qualcosa a qualcuno. Jeśli oba dopełnienia (bliższe: kogo? co? i dalsze: komu? czemu?) chcemy zastąpić zaimkami, przybiorą one nieco inną formę. Na pierwszym miejscu zawsze będzie stał zaimek wskazujący na dopełnienie dalsze (pronome indiretto), za nim zaś ten oznaczający dopełnienie bliższe (pronome diretto).

Spójrz na poniższe zdanie:

Stefano presta la sua macchina a me.
Stefan pożycza swój samochód mnie.

Zaimkami możemy zastąpić dwa elementy: la sua macchina (pronome direttola) i a me (pronome indirettomi). 

Jeśli chcemy połączyć ze sobą te dwa zaimki w zdaniu, zaimek mi przyjmie formę me i pojawi się przed zaimkiem la. Zdanie będzie zatem brzmiało: 

Stefano me la presta.
Stefan pożycza go mnie.

Formy zaimków łączonych – pronomi combinati

Pronomi indiretti 1. i 2. os. obu liczb: mi, ti, ci, vi, gdy stoi po nich pronome diretto, zmieniają końcówkę -i w -e. Mają więc postać: me, te, ce, ve. Zapisujemy je osobno przed pronome diretto:

me lo presta

me la presta

me le presta

me li presta

pożycza mi go/ją/je/ich

te lo presta

te la presta

te le presta

te li presta

pożycza ci go/ją/je/ich

ce lo presta

ce la presta

ce le presta

ce li presta

pożycza nam go/ją/je/ich

ve lo presta

ve la presta

ve le presta

ve li presta

pożycza wam go/ją/je/ich.


Pronomi indiretti 3. os. obu liczb: le, gli, Le w lp. oraz gli, Gli w lm., gdy stoi po nich pronome diretto, zmieniają się wszystkie w glie (w formie grzecznościowej Glie) i są zapisywane łącznie z pronome diretto:

gli – jemu, le – jej, Le – pani/panu, gli – im, Gli – państwu

  • glielo – jemu/jej/pani/panu/im/państwu go

  • gliela – jemu/jej/pani/panu/im/państwu ją

  • gliele – jemu/jej/pani/panu/im/państwu je

  • glieli – jemu/jej/pani/panu/im/państwu ich.

Łączenie pronomi diretti z zaimkami zwrotnymi

Na tej samej zasadzie co z zaimkami w celowniku pronomi diretti łączą się również z zaimkami zwrotnymi. Końcówka -i zaimków zwrotnych również przekształca się w -e. Jedyne różnice wystąpią w 3. os. lp. i lm.


Zaimek zwrotny

Zaimek zwrotny połączony z zaimkiem dopełnienia bliższego – pronome diretto

mi

me lo, me la, me li, me le

ti

te lo, te la, te li, te le

si

se lo, se la, se li, se le

ci

ce lo, ce la, ce li, ce le

vi

ve lo, ve la, ve li, ve le

si

se lo, se la, se li, se le


Poniżej przykładowe zdania z zaimkami zwrotnymi:

Che belle scarpe! Aspetta un attimo. Me le provo.
Jakie ładne buty! Poczekaj chwilę. Przymierzę je sobie.

Questo vestito sembra abbastanza elegante. Me lo metto.
Ta sukienka wydaje się dość elegancka. Założę (sobie) ją.

I tuoi capelli sono sempre perfetti. Te li lavi ogni giorno?
Twoje włosy są zawsze idealne. Myjesz je (sobie) codziennie?

Zaimki łączone i czasowniki modalne

Połączone zaimki zachowują się z czasownikami modalnymi tak samo jako pojedyncze. Mamy dwie możliwości: 

  • postawić zaimki przed czasownikiem modalnym:

    Glielo devi dire.
    Musisz mu/jej to powiedzieć.

  • dołączyć zaimki do bezokolicznika, który stoi po czasowniku modalnym:

    Devi dirglielo.
    Musisz mu/jej to powiedzieć.

Wyrażenia w języku mówionym

W języku mówionym częsta jest konstrukcja z dopełnieniem powtórzonym lub zapowiedzianym za pomocą zaimka. Zwróć uwagę na inny szyk takich konstrukcji – dopełnienie, na które kładziemy w takiej wersji zdania akcent, znajduje się na początku lub na końcu zdania, np.

  • La colazione, la facciamo in terrazza.
    dosł. Śniadanie, zjemy je na tarasie, czyli: Śniadanie zjemy na tarasie.

  • Signore, la valigia, gliela porto io.
    dosł. Walizka, wezmę ją panu ja, czyli: Ja wezmę pańską walizkę.

  • Te lo preparo io, il panino.
    dosł. Przygotuję ci ją ja, kanapkę, czyli: Ja ci zrobię kanapkę.

Chcesz swobodnie posługiwać się włoskimi zaimkami?

Rozpocznij naukę włoskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:

  • Dostęp do nauki wybranego języka i 4 tryby nauki: fiszki, słuchanie, pisanie, wymowa.
  • Ponad 1200 lekcji z zakresu codziennej komunikacji, słownictwa, gramatyki i języka biznesowego.
  • Inteligentny Algorytm Powtórek, który analizuje Twoje postępy w nauce.
  • Ponad 250 godzin nagrań prawdziwych native speakerów.

Facciamo pratica!

Wykorzystując podane powyżej zasady, przetłumacz zdania z języka polskiego na włoski.

  1. Przyszedł mail od Marii. Przeczytam ci go.
    È arrivata una mail da Maria. Te la leggo.

  2. Ja ci to mówię!
    Te lo dico io!

  3. Lubicie pizzę? Chętnie wam ją przygotuję.
    Vi piace la pizza? Ve la preparo volentieri.

  4. Ty im to powiesz?
    Glielo dici tu?

  5. Jeśli Stefan potrzebuje tych plików, wyślę mu je jutro rano.
    Se Stefano ha bisogno di questi file, glieli mando domani mattina.

  6. Nie podoba mi się kolor moich włosów. Przefarbuję je sobie na blond.
    Non mi piace il colore dei miei capelli. Me li tingo di biondo.

  7. To twoja ulubiona zabawka. Naprawdę chcesz mu ją podarować?
    È il tuo giocattolo preferito. Davvero glielo vuoi regalare? / Davvero vuoi regalarglielo?

  8. Śniadanie zjemy na tarasie.
    La colazione, la facciamo in terrazza.

  9. Niestety nie mogę wam tego zagwarantować.
    Purtroppo non ve lo posso garantire. / Purtroppo non posso garantirvelo.

  10. Jak często mu je dajesz, te lekarstwa?
    Quanto spesso gliele dai, queste medicine?

Więcej z języka włoskiego

Barbara

Zaimki osobowe (pronomi personali) w języku włoskim

Naucz się, jak używać zaimków osobowych w języku włoskim. W artykule znajdziesz przegląd funkcji, użycia i odmiany zaimków osobowych. Przykłady, kontekst i praktyczne wskazówki – to wszystko czeka na Ciebie w artykule.

Barbara

Włoska gramatyka: przewodnik po rodzajniku określonym

Odkryj, jak właściwie stosować rodzajniki określone do rozróżnienia rodzaju rzeczowników, zrozum wyjątki i specjalne przypadki. Poznaj włoską gramatykę dzięki naszemu przewodnikowi.

Barbara

Włoska gramatyka: odmiana czasowników regularnych w czasie teraźniejszym (presente indicativo)

Naucz się odmiany włoskich czasowników. W języku włoskim czasowniki regularne odmieniają się według trzech koniugacji. W artykule omówimy każdą z nich i przyjrzymy się