W tym artykule weźmiemy pod lupę kolejną parę czasowników modalnych, które bywają mylone przez osoby uczące się niemieckiego, czyli können i dürfen.
W języku niemieckim jest sześć czasowników modalnych. Więcej przeczytasz o nich w artykule: Czasowniki modalne w języku niemieckim. Część 1: mögen i wollen. Tutaj przypomnimy dwie ważne reguły dotyczące ich użycia:
Ich formy 1. i 3. os. l. poj. (czyli ich oraz er/sie/es) są takie same.
Zazwyczaj występują one w zdaniu z drugim czasownikiem, który znajduje się w formie bezokolicznika na końcu zdania, np. Ich kann tanzen. – Umiem tańczyć; Kinder dürfen keinen Alkohol trinken –Dzieciom nie wolno pić alkoholu.
Czasownik modalny können można przetłumaczyć na język polski jako móc lub umieć, potrafić. Używamy go, gdy mówimy o możliwościach lub umiejętnościach. Odmienia się on w następujący sposób:
ich kann | ja mogę/potrafię |
du kannst | ty możesz/potrafisz |
er/sie/es kann | on/ona/ono może/potrafi |
wir können | my możemy/potrafimy |
ihr könnt | wy możecie/potraficie |
sie/Sie können | oni/one/państwo mogą/potrafią |
Pamiętajmy, że odmieniony czasownik musi znaleźć się na drugim miejscu w zdaniu. Na przykład:
Błędny szyk zdania to Morgen ich kann nicht. Przeczenie nicht musi się z kolei znaleźć po czasowniku, tzn. nie możemy powiedzieć Morgen ich nicht kann. Możemy natomiast sformułować to samo zdanie w następujący sposób: Ich kann morgen nicht.
Czasownika modalnego dürfen (móc, mieć pozwolenie) użyjemy do mówienia o zakazach i pozwoleniach.
Oto jego odmiana:
ich darf | mi wolno |
du darfst | tobie wolno |
er/sie/es darf | jemu/jej wolno |
wir dürfen | nam wolno |
ihr dürft | wam wolno |
sie/Sie dürfen | im/państwu wolno |
Kiedy chcemy zapytać o pozwolenie lub poinformować o zakazie używamy właśnie czasownika dürfen, np.:
Należy rozróżnić znaczenie czasowników können i dürfen. Znaczenie tych czasowników często jest mylone. Porównaj przykłady i zwróć uwagę na różnicę między nimi:
Czasami znaczenia können i dürfen mogą być bardzo zbliżone:
Użycie czasownika dürfen pozwala nam zadać pytanie jeszcze bardziej uprzejme niż przy użyciu können.
Rozpocznij naukę niemieckiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:
Jaka jest różnica między können i dürfen?
Czasownika können używamy, aby powiedzieć, że możemy coś zrobić w znaczeniu – umiemy, potrafimy lub np. mamy taką możliwość. Czasownik dürfen oznacza natomiast, że możemy coś zrobić, bo mamy pozwolenie, wolno nam to zrobić.
Jak wyglądają formy 1. i 3. os. l. poj. czasowników können i dürfen?
Są to odpowiednio: kann i darf. Choć czasowniki modalne odmieniają się nieregularnie, to formy 1. i 3. os. l. poj. są zawsze takie same.
Czas na ćwiczenia. Przetłumacz poniższe zdania z języka polskiego na niemiecki. Zadecyduj, czy w zdaniu należy użyć dürfen czy können, i uzupełnij je prawidłową formą odpowiedniego czasownika.
Karolina
Rodzajniki informują nas między innymi o rodzaju rzeczownika. W języku niemieckim występują trzy rodzaje rzeczowników: męski (m), żeński (f), nijaki (n). Większość słowników do określania rodzaju rzeczownika stosuje oznaczenia maskulin (m), feminin (f), neutrum (n). Wyróżniamy dwa typy rodzajników: określone i nieokreślone.
Karolina
Zaimek pytający rozpoczyna tzw. pytania o informację, po niemiecku nazywane również W-Fragen, ponieważ wszystkie zaimki pytajne rozpoczynają się na literę w.
Karolina
Zaimki osobowe (Personalpronomen) w zdaniu zastępują użyty wcześniej rzeczownik i pomagają nam unikać powtórzeń. Niemieckie zaimki osobowe przybierają różne formy – a to dlatego, że nie tylko wskazują osobę i liczbę, ale odmieniają się także przez przypadki.
