Od zera do miliarda – poznaj włoskie liczebniki główne

W języku włoskim, podobnie jak w polskim wyróżniamy liczebniki główne i porządkowe. Z tego artykułu dowiesz się, jak zapisywać te pierwsze oraz w jakich sytuacjach możemy ich używać. O liczebnikach porządkowych możesz przeczytać tutaj: Jak mówić o kolejności po włosku – liczebniki porządkowe w praktyce.

Liczebniki główne – podstawy i wyjątki

Forma liczebników głównych pozostaje niezmieniona, niezależnie od rodzaju rzeczownika, przy którym stoją.

Liczebniki główne – od 1 do 90

Wyjątek stanowi uno, które występuje także w funkcji rodzajnika nieokreślonego. Stąd uno giorno nie będzie poprawne, użyjemy tutaj skróconej formy un – un giorno (jeden dzień, jakiś dzień). W przypadku rzeczowników w rodzaju żeńskim niezaczynających się na samogłoskę, użyjemy formy una – una ragazza (jedna dziewczyna, jakaś dziewczyna). Powiemy un amico – jeden przyjaciel, jakiś przyjaciel. Spójrz na poniższe przykłady:

  • Quanto tempo ti serve per finire questo compito? Un giorno o due giorni?
    Ile czasu potrzebujesz, żeby skończyć to zadanie? Jeden czy dwa dni?

  • Un giorno Marco diventerà famoso, ne sono sicuro.
    Pewnego dnia Marco stanie się sławny, jestem tego pewien.

W pierwszym przykładzie pojawia się liczebnik uno (jeden) w skróconej formie un dostosowanej do rodzaju rzeczownika. W drugim natomiast un funkcjonuje jako rodzajnik nieokreślony.

Spójrz na podane poniżej liczebniki:

1 – uno

11 – undici

2 – due

12 – dodici

3 – tre

13 – tredici

4 – quattro

14 – quattordici

5 – cinque

15 – quindici

6 – sei

16 – sedici

7 – sette

17 – diciassette

8 – otto

18 – diciotto

9 – nove

19 – diciannove

10 – dieci

20 – venti


Kolejne liczebniki oznaczające dziesiątki to:

30 – trenta

40 – quaranta

50 – cinquanta

60 – sessanta

70 – settanta

80 – ottanta

90 – novanta

Liczebniki główne – setki i tysiące

Sto to po włosku cento, a tysiąc mille. Zapamiętaj, że w liczbie mnogiej mille zamienimy na mila, np. duemila oznacza dwa tysiące.

Setki tworzymy regularnie:
300 – trecento

400 – quattrocento

500 – cinquecento

600 – seicento

700 – settecento

800 – ottocento

900 – novecento

Liczebniki główne – miliony i miliardy

Liczebniki milione (milion) i miliardo (miliard) tworzą konstrukcje z przyimkiem di:

  • due milioni di euro – dwa miliony euro,

  • sei miliardi di dollari – sześć miliardów dolarów.

W pisowni nie łączą się z innymi liczebnikami.

Liczebniki złożone

Liczebniki złożone zapisujemy najczęściej łącznie. Tworzymy je, łącząc dziesiątkę z jednostką, np.:

  • ventidue (22)

  • cinquantacinque (55)

  • sessantasei (66). 

Gdy dołączamy uno lub otto (rozpoczynające się od samogłoski), ostatnia samogłoska dziesiątki znika:

  • ventuno, nie ventiuno (21),

  • trentuno (31)

  • quarantotto (48).

Tre jako ostatni człon liczebników złożonych zapisujemy z akcentem: trentatré (33), duecentotrentatré (233).

Chcesz bez problemu negocjować ceny czy liczyć po włosku?

Rozpocznij naukę włoskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:

  • Dostęp do nauki wybranego języka i 4 tryby nauki: fiszki, słuchanie, pisanie, wymowa.
  • Ponad 1200 lekcji z zakresu codziennej komunikacji, słownictwa, gramatyki i języka biznesowego.
  • Inteligentny Algorytm Powtórek, który analizuje Twoje postępy w nauce.
  • Ponad 250 godzin nagrań prawdziwych native speakerów.

Działania matematyczne

Jak po włosku powiedzieć „plus”, a jak „minus”? Użyjemy tu słówka più oznaczającego również więcej oraz meno – mniej. Znak dzielenia odczytamy jako diviso, a mnożenia per. Wynik natomiast poprzedzimy czasownikiem fa (jest to forma trzeciej osoby liczby pojedynczej czasownika fare – robić).

Oto przykłady działań w języku włoskim:

  • 2 + 2 = 4
    Due più due fa quattro.

  • 6 – 1 = 5
    Sei meno uno fa cinque.

  • 12 : 4 = 3
    Dodici diviso quattro fa tre.

  • 2 x 3 = 6
    Due per tre fa sei.

Zapamiętaj

  • Liczebniki główne są nieodmienne, za wyjątkiem uno (jeden). Powiemy due studenti – dwóch studentów, ale uno studente – jeden student, una studentessa – jedna studentka.

  • Liczebniki główne mają najczęściej pisownię łączną, przez co mogą tworzyć naprawdę długie wyrazy, np. tremiladuecentotrentacinque to 3235.

  • Liczebnik mille (tysiąc) w liczbie mnogiej przyjmuje formę mila.

Facciamo pratica!

Przetłumacz podane poniżej zdania z języka polskiego na włoski:

  1. Cztery razy pięć to dwadzieścia.
    Quattro per cinque fa venti.

  2. Jadę dziewiętnastką (o autobusie, tramwaju).
    Prendo il diciannove.

  3. To tylko dwanaście miesięcy.
    Sono solo dodici mesi.

  4. Jej brat ma osiemnaście lat.
    Suo fratello ha diciotto anni.

  5. Mój wujek zarabia dwa tysiące euro.
    Mio zio guadagna duemila euro.

  6. Monika zdobyła trzydzieści pięć punktów na ostatnim egzaminie.
    Monica ha ottenuto trentacinque punti all’ultimo esame.

  7. Mama kupiła trzy kilogramy ziemniaków i butelkę mleka.
    La mamma ha comprato tre chili di patate e una bottiglia di latte.

  8. Mój brat urodził się w tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym siódmym roku.
    Mio fratello è nato nel millenovecentonovantasette.

  9. Która jest godzina? Jest dwudziesta trzydzieści.
    Che ore sono? Sono le venti e trenta.

  10. Sześćdziesiąt minus piętnaście to czterdzieści pięć.
    Sessanta meno quindici fa quaranta cinque.

Więcej z języka włoskiego

Barbara

Zaimki osobowe (pronomi personali) w języku włoskim

Naucz się, jak używać zaimków osobowych w języku włoskim. W artykule znajdziesz przegląd funkcji, użycia i odmiany zaimków osobowych. Przykłady, kontekst i praktyczne wskazówki – to wszystko czeka na Ciebie w artykule.

Barbara

Włoska gramatyka: przewodnik po rodzajniku określonym

Odkryj, jak właściwie stosować rodzajniki określone do rozróżnienia rodzaju rzeczowników, zrozum wyjątki i specjalne przypadki. Poznaj włoską gramatykę dzięki naszemu przewodnikowi.

Barbara

Włoska gramatyka: odmiana czasowników regularnych w czasie teraźniejszym (presente indicativo)

Naucz się odmiany włoskich czasowników. W języku włoskim czasowniki regularne odmieniają się według trzech koniugacji. W artykule omówimy każdą z nich i przyjrzymy się