Kiedy avere, a kiedy essere?

Avere i essere. Czasowniki „mieć” i „być” w języku włoskim

Dwa czasowniki, które poznajemy na początku nauki języka obcego, to „mieć” oraz „być”; w języku włoskim – avere i essere. Są to tzw. czasowniki posiłkowe, których używamy do tworzenia czasów złożonych, jak np. czas przeszły passato prossimo. Przeczytasz o nim tutaj: Czas przeszły passato prossimo w języku włoskim.

W tym artykule poznamy odmianę avere i essere oraz przyjrzymy się kontekstom, w których są używane.

Zarówno czasownik avere, jak i essere odmieniają się w sposób nieregularny.

Odmiana czasownika avere

Poniżej w tabeli przedstawiono odmianę czasownika „mieć”.

avere – mieć

io ho

ja mam

tu hai

ty masz

lui / lei ha

on / ona ma

noi abbiamo

my mamy

voi avete

wy macie

loro hanno

oni / one mają


Spójrz na przykłady użycia avere w zdaniach:

Quanti anni hai?
Ile masz lat?

Ho trentacinque anni.
Mam trzydzieści pięć lat.

Abbiamo un’ottima idea!
Mamy świetny pomysł!

Avete una macchina?
Macie samochód?

I bambini hanno la febbre.
Dzieci mają gorączkę.


Czasownik mieć w języku włoskim występuje też w pewnych wyrażeniach, których polskie odpowiedniki nie zawierają tego czasownika. Mowa tu o konstrukcjach opisujących stan ciała i ducha. Po polsku wyraża się je zwykle przymiotnikiem lub innym czasownikiem, w języku włoskim użyjemy avere i rzeczownika bez rodzajnika.

  • avere fame – być głodnym

Ho fame. Andiamo a mangiare qualcosa?
Jestem głodny. Idziemy coś zjeść?

  • avere sete – być spragnionym 

Hai sete?
Chce ci się pić?

  • avere sonno – być sennym

Abbiamo sonno, andiamo a dormire.
Jesteśmy senni. Idziemy spać.

  • avere freddo – odczuwać zimno

Abbiamo freddo. Puoi chiudere la finestra?
Jest nam zimno. Możesz zamknąć okno?

  • avere caldo – odczuwać ciepło

Ho caldo.
Jest mi ciepło.

  • avere paura – bać się

Ho paura di volare.
Boję się latać.

  • avere coraggio – mieć odwagę

Marco non ha coraggio.
Marco nie ma odwagi.

  • avere fretta – spieszyć się

Abbiamo fretta, non abbiamo molto tempo.
Spieszymy się, nie mamy wiele czasu.

  • avere ragione – mieć rację

Ho sempre ragione.
Mam zawsze rację.

  • avere torto – nie mieć racji

Non sono d’accordo con te. Hai torto.
Nie zgadzam się z tobą. Nie masz racji.


Jak widzisz, większość powyższych przykładów w dosłownym tłumaczeniu na język polski nie będzie miała sensu, np. avere fretta (mieć pośpiech) przetłumaczymy jako „spieszyć się”. Warto nauczyć się tych wyrażeń, ponieważ są one często używane w codziennym języku.

Chcesz opanować odmianę włoskich czasowników?

Rozpocznij naukę włoskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:

  • Dostęp do nauki wybranego języka i 4 tryby nauki: fiszki, słuchanie, pisanie, wymowa.
  • Ponad 1200 lekcji z zakresu codziennej komunikacji, słownictwa, gramatyki i języka biznesowego.
  • Inteligentny Algorytm Powtórek, który analizuje Twoje postępy w nauce.
  • Ponad 250 godzin nagrań prawdziwych native speakerów.

Odmiana czasownika essere

Drugim czasownikiem, któremu się przyjrzymy, jest essere, czyli „być”. Spójrz na odmianę tego czasownika. W każdym czasie odmienia się go w sposób nieregularny.

essere – być

io sono

ja jestem

tu sei

ty jesteś

lui / lei è

on / ona jest

noi siamo

my jesteśmy

voi siete

wy jesteście

loro sono  

oni / one są


Oto przykłady zdań czasownikiem essere:

Siamo amici.
Jesteśmy przyjaciółmi.

È gia tardi.
Jest już późno.

Loro sono di Roma.
Oni są z Rzymu.

Di dove sei?
Skąd jesteś?

Siete già stanchi?
Jesteście już zmęczeni?

Facciamo pratica!

Wykorzystując podane powyżej zasady, przetłumacz zdania z języka polskiego na włoski.

  1. Masz chwilę?
    Hai un momento?

  2. Boli mnie głowa.
    Ho mal di testa.

  3. Śpieszycie się?
    Avete fretta?

  4. Ile lat ma twoja siostra?
    Quanti anni ha tua sorella?

  5. Mamy problem.
    Abbiamo un problema.

  6. Jesteście Polakami?
    Siete polacchi?

  7. On jest z Rzymu.
    Lui è di Roma.

  8. Jesteśmy spóźnieni.
    Siamo in ritardo.

  9. Jestem cudzoziemcem, nie jestem stąd.
    Sono straniero. Non sono di qui.

  10. Moi rodzice są na wakacjach we Włoszech.
    I miei genitori sono in vacanza in Italia.

Więcej z języka włoskiego

Barbara

Włoska gramatyka: przewodnik po rodzajniku określonym

Odkryj, jak właściwie stosować rodzajniki określone do rozróżnienia rodzaju rzeczowników, zrozum wyjątki i specjalne przypadki. Poznaj włoską gramatykę dzięki naszemu przewodnikowi.

Barbara

Zaimki osobowe (pronomi personali) w języku włoskim

Naucz się, jak używać zaimków osobowych w języku włoskim. W artykule znajdziesz przegląd funkcji, użycia i odmiany zaimków osobowych. Przykłady, kontekst i praktyczne wskazówki – to wszystko czeka na Ciebie w artykule.

Barbara

Włoska gramatyka: odmiana czasowników regularnych w czasie teraźniejszym (presente indicativo)

Naucz się odmiany włoskich czasowników. W języku włoskim czasowniki regularne odmieniają się według trzech koniugacji. W artykule omówimy każdą z nich i przyjrzymy się