W tym artykule omówimy użycie włoskiego zaimka ne oraz innych określeń, które stosujemy, gdy mówimy o ilości lub liczbie.
Gdy mowa o ilości lub liczbie czegoś, stosujemy po włosku zaimek ne. Oznacza on, że wskazana ilość jest częścią większej całości. Podobnie jak w kontekstach z ci często pomija się go w tłumaczeniu na polski (o cząstce ci pisaliśmy tutaj: C’è i ci sono).
Spójrz na podane poniżej przykłady zdań:
Jak widzisz, w podanych wyżej zdaniach zaimek ne nie został przetłumaczony. W drugim i trzecim zdaniu moglibyśmy go przetłumaczyć jako ich: „(…) Przyniosę ich jeszcze trzy”, „(…) chcesz ich trochę?”.
Przyjrzyjmy się najważniejszym jednostkom miary w języku włoskim. Podzielimy je na pięć kategorii:
waga (il peso):
grammo – gram
etto – 10 dag
chilogrammo* – kilogram
tonnellata – tona
objętość (il volume):
litro – litr
długość (lunghezza):
metro – metr
centimetro – centymetr
chilometro – kilometr
miglia – mila
temperatura (la temperatura):
grado Celsius – stopień Celsjusza
czas (il tempo):
secondo – sekunda
minuto – minuta
ora – godzina.
*Podobnie jak w polszczyźnie we włoskim funkcjonuje skrót chilo (kilo) od rzeczownika kilogram (chilogrammo).
Oto przykładowe zdania zawierające jednostki miary:
Nawet gdy mówimy o braku, o liczbie równej zero, używamy zaimka ne.
Jak widzisz, przeczenie non stoi przed całym wyrażeniem, a więc przed zaimkiem ne.
Nessuno (żaden), podobnie jak po polsku, dostosowuje rodzaj do rzeczownika, do którego się odnosi.
Zaimek ten przed rzeczownikiem zachowuje się tak jak rodzajnik nieokreślony, dlatego nessun dubbio, ale nessuno scherzo (żaden żart). O rodzajniku nieokreślonym możesz przeczytać tutaj.
Uwaga! W zdaniach z zaimkiem tutto (wszystko) nie używamy ne. Gdy mowa o całości, używamy zaimków w bierniku (więcej o nich w artykule Pronomi diretti). Spójrz na poniższy przykład:
Ne z czasownikami modalnymi zachowuje się tak jak zaimki zwrotne oraz zaimki w bierniku i celowniku – może poprzedzać całą konstrukcję czasownikową jako oddzielny wyraz lub połączyć się z bezokolicznikiem (wstawiamy je w miejsce ostatniego -e).
lub: Voglio comprarne ancora due pacchetti.
lub: Non c’è più acqua, devo aprirne un’altra bottiglia.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o czasownikach modalnych, zajrzyj do naszego tekstu: Włoskie czasowniki modalne – dovere, potere, volere, sapere.
Podobnie jak zaimki i cząstkę ci również ne przyłączamy do form trybu rozkazującego w 2. os. lp. i lm. oraz w 1. os. lm., np.:
Inne określenia, których używamy w języku włoskim, aby określić ilość czegoś, to np.:
fetta – porcja czegoś, co kroimy, a więc „kawałek”, np. tortu (una fetta di torta), ale również „plasterek”, np. szynki (una fetta di prosciutto), lub „kromka chleba” (una fetta di pane)
trancio – porcja ryby (un trancio di pesce), ale też trójkątny kawałek pizzy (un trancio di pizza)
cucchiaio – łyżka
cucchiaino – łyżeczka
pizzico – szczypta.
Zaimek ne wskazuje na część większej całości. Używa się go także z jednostkami miary i innymi określeniami ilości. Możemy go również zastosować, gdy mówimy o braku czegoś. Zaimek ne z czasownikami modalnymi może występować przed całą konstrukcją czasownikową lub łączyć się z bezokolicznikiem. W trybie rozkazującym ne przyłącza się do form czasownika.
Rozpocznij naukę włoskiego w aplikacji do nauki języków Prestonly. Wypróbuj bezpłatnie przez 7 dni i zyskaj:
Wykorzystując podane powyżej zasady, przetłumacz zdania z języka polskiego na włoski.
Barbara
Odkryj, jak właściwie stosować rodzajniki określone do rozróżnienia rodzaju rzeczowników, zrozum wyjątki i specjalne przypadki. Poznaj włoską gramatykę dzięki naszemu przewodnikowi.
Barbara
Naucz się, jak używać zaimków osobowych w języku włoskim. W artykule znajdziesz przegląd funkcji, użycia i odmiany zaimków osobowych. Przykłady, kontekst i praktyczne wskazówki – to wszystko czeka na Ciebie w artykule.
Barbara
Naucz się odmiany włoskich czasowników. W języku włoskim czasowniki regularne odmieniają się według trzech koniugacji. W artykule omówimy każdą z nich i przyjrzymy się
